امیر بسکابادی - دانشجوی کارشناسی ارشد آب و سازههای هیدرولیکی دانشگاه آزاد اسلامی واحد مشهد
فرهاد خام چین مقدم - هیات علمی گروه عمران دانشگاه آزاد اسلامی واحد مشهد

سفره های آب زیرزمینی، به عنوان یکی از مهمترین منابع آبی آسیبپذیر، به شکلهای مختلف در معرض آلودگی قرار دارند که تشخیص و کنترل آلودگی در آنها نسبت به آبهای سطحی مشکل تر و پرهزینه تر است. همچنین، به دلیل استمرار آلودگی در این منابع، بهترین روش جلوگیری از آلودگی آنها، شناسایی منابع آلوده کننده و مناطق آسیبپذیر، تهیه نقشه های پهنه بندی آسیبپذیر و اتخاذ سیاستهای مدیریتی مناسب است. مدلهای متعددی از روشهای شاخص برای ارزیابی آسیب پذیری آبهای زیرزمینی برحسب دقت و کیفیت مدل، در دسترس بودن داده ها، اطلاعات و همچنین وسعت منطقه مطالعاتی تهیه شده اند که مهمترین این مدلها عبارت اند از: DRASTIC، GODS، SINTACS، EPIK، PCO و.... میباشند. برای ارزیابی دشت خضری از روش DRASTIC و GODS استفاده شده است که مهمترین عوامل تعیین کننده برای کنترل آلودگی آبهای زیرزمینی در روش DRASTIC عبارتاند از: عمق آب زیرزمینی (D)، تغذیه خالص (R)، محیط آبخوان (A)، محیط خاک (S)، توپوگرافی (T)، اثر منطقه غیراشباع (I) و هدایت هیدرولیکی (C) می باشند.این دشت که جزو زیر حوضه های نمکزار خواف- دق پترگان ایران میباشد. از جنبه تقسیمات سیاسی کشور جزو استان خراسان جنوبی و در محدوده شهرستان قاینات واقع شده است. این دشت مابین طولهای 35 58 تا 17 59 شرقی و عرضهای 41 33 تا 6 34 میباشد.نتایج حاصل از دراستیک برای این دشت نشان داد که بخش کوچکی از منطقه دارای آسیب پذیری بسیار کم (60/6 درصد) و ناحیه بسیار وسیعی از دشت دارای آسیب پذیری کم (68/69 درصد) و شمال غربی و غرب این دشت دارای آسیب پذیری متوسط (93/12 درصد)، زیاد (52/7 درصد) و خیلی زیاد (27/3 درصد) میباشد.

آبخوان دشت خضری، مدل دراستیک (DRASTIC)، مدل (GODS)، سیستم اطلاعات جغرافیایی (GIS)، آسیب پذیری