مهتاب علیمرادی - کارشناس ارشد گروه مرتع و آبخیزداری، دانشکده منابع طبیعی و کویرشناسی، دانشگاه یزد
محمدرضا اختصاصی - استاد گروه مرتع و آبخیزداری، دانشکده منابع طبیعی و کویرشناسی، دانشگاه یزد
مهدی تازه - استادیار گروه مرتع و آبخیزداری، دانشکده کشاورزی و منابع طبیعی، دانشگاه اردکان
حاجی کریمی - دانشیار گروه مرتع و آبخیزداری، دانشکده کشاورزی، دانشگاه ایلام

ویژگیهای زمینشناسی تاثیر بسیار زیادی در ویژگیهای فیزیکی حوضه و شبکه آبراههها دارد. هدف از این پژوهش تعیین بعد فراکتال شبکه هیدروگرافی و بررسی ارتباط بعد فراکتال با الگوهای ژئومورفولوژی سازندهای زمینشناسی و میزان حساسیت آنها در حوضههای مورد مطالعه است. پس از محاسبه بعد فراکتال و تعیین میزان حساسیت هر سازند، ارتباط بعد فراکتال با سازندها در حوضه های مختلف بررسی شد. نتایج نشان داد بین عدد فراکتال و حساسیت سازندهای حوضهها، که بیانگر میزان فرسایش و ناهمواری در حوضه است، ارتباط معناداری در سطح ۵درصد و افزایشی وجود دارد؛ بهنحویکه با افزایش حساسیت سنگشناسی و، بهتبع آن، تراکم زهکشی، عدد فراکتال افزایش مییابد. بیشترین مقدار بعد فراکتال در حوضه های مطالعاتی مربوط به سازند کواترنری ریزدانه معادل ۶۵/۱ و کمترین مقدار عددی بعد فراکتال مربوط به سازند سروک معادل ۰۶/۱ است. همچنین، در سازندهایی با حساسیت بیشتر نسبت به سازندهای مقاوم تغییرات بیشتری در تراکم شبکه هیدروگرافی رخ داده است؛ درنتیجه، تغییر بعد فراکتال آنها نیز بیشتر مشاهده میشود.

ایلام, بعد فراکتال, سازندهای زمینشناسی, شبکه هیدروگرافی