بدریه حسین پور - دانشجوی دکتری رشته اقتصاد، واحد اراک، دانشگاه آزاد اسلامی، اراک، ایران
احمد سرلک - استادیار، گروه اقتصاد، واحد اراک، دانشگاه آزاد اسلامی، اراک، ایران
محمدحسن فطرس - استاد، گروه اقتصاد، دانشگاه بوعلی سینا، همدان، ایران

مقدمه: در مطالعات گذشته توجه کمی به تاثیر همزمان مخارج بهداشتی و حکمرانی خوب بر شاخص های سلامت شده است. در این راستا، در این پژوهش اثر مخارج بهداشتی و حکمرانی خوب بر شاخص سلامت کشورهای منا طی دوره زمانی ۲۰۰۲ تا ۲۰۱۹ مورد بررسی قرار گرفته است. روش پژوهش: پژوهش حاضر، توصیفی - تحلیلی از نوع کاربردی است و جامعه آماری شامل کشورهای منا است. روش گردآوری داده ها، کتابخانه ای است و داده های مورد نیاز تحقیق با مراجعه به پایگاه بانک جهانی و شاخص های حکمرانی خوب جمع آوری گردیده است. داده ها با استفاده از آزمون­های ریشه واحد، کائو و روش گشتاورهای تعمیم یافته با کمک نرم افزار Eviews ۹ تحلیل شدند. در این تحقیق ازمیانگینسادهوزنیشششاخص اظهارنظر و پاسخگویی، ثبات سیاسی و عدم وجود خشونت، کارآمدی حکومت، کیفیت نظم و مقررات، حکومت قانون و کنترل فساد به عنوان شاخص حکمرانی خوب و هم چنین از نرخ مرگ و میر نوزادان و نرخ مرگ و میر کودکان زیر ۵ سال به عنوان شاخص سلامت استفاده گردید. یافته ها: نتایج پژوهش نشان داد که هزینه­های (مخارج) بهداشتی اثر مثبت و معنی­دار (ضریب ۱/۳۲-) برکاهش نرخ مرگ و میر کودکان زیر ۵ سال و اثر مثبت و معنی­دار (ضریب۱/۲-) برکاهش نرخ مرگ و میر نوزادان به عنوان شاخص سلامت شاخص سلامت کشورهای منا داشته است. هم چنین شاخص حکمرانی خوب تاثیر منفی (غیر معنی­دار) بر وضعیت سلامت در کشورهای منتخب دارد. هم چنین نتایج نشان داد، ضعف ساختار نهادی­ در کشورهای منا موجب تضعیف اثرگذاری مخارج بهداشتی­ (با ضریب ۰۱۳/-) برکاهش نرخ مرگ و میر کودکان زیر ۵ سال و (با ضریب۰۱۲/-) بر کاهش نرخ مرگ و میر نوزادان به عنوان شاخص سلامت گردید. نتیجه گیری: سلامتدرحکومتمنجربهبهبودبهداشت و سلامتعمومیمی­شودوعدمسلامتحکومت علیرغمافزایشمخارجبهداشتعمومینهتنها سلامتوبهداشتعمومیرابهبودنمی بخشدبلکه منجربههدررفتمنابععمومی می گردد.

حکمرانی خوب, مخارج بهداشتی, شاخص سلامت, کشورهای منا