معصومه اسدی - دانش آموحته دکتری ژئومورفولوژی، دانشکده ادبیات و علوم انسانی، دانشگاه رازی، کرمانشاه، ایران
ایرج جباری - دانشیار گروه ژئومورفولوژی، دانشگاه رازی، کرمانشاه، ایران
همایون حصادی - استادیار مرکز تحقیقات آموزش کشاورزی و منابع طبیعی کرمانشاه، کرمانشاه، ایران

پیش بینی درست وقوع سیلاب بخصوص در مناطق خشک که با بی نظمی و شدت بیشتری همراه است از اهمیت زیادی برخوردار می باشد. کمبود ایستگاه های هیدرومتری در این مناطق از کشور ما در کنار مزیت مهم مدل هیدروگراف ژئومورفولوژی (GIUH)، که با کمترین داده های اطلاعاتی امکان شبیه سازی بارش – رواناب یک حوضه را فراهم می کند، محققین این پژوهش را بر آن داشت تا ارزیابی مدل فوق الذکر را در حوضه آبریز سد استقلال میناب را به عنوان هدف خود در نظر بگیرند. مقادیر کمی هر یک از پارامترهای ژئومورفولوژیک مدل GIUH که مهمترین آن ها نسبت انشعاب، نسبت طول و نسبت مساحت است، با بهره گیری از فن آوری GIS و به کمک الحاقیه HECGeoHMS محاسبه شده اند. در رتبه بندی آبراهه ها نیز از روش استراهلر به عنوان مبنا استفاده گردید. مدل هیدروگراف واحد ژئومورفولوژی در حوضه مورد بررسی با توجه به میانگین خطای محاسبه شده (معادل ۲۲/۱۷ درصد) برای دبی اوج ۴ واقعه انتخاب شده نتایج قابل قبولی داشته است. ولی در برآورد زمان وقوع دبی اوج مقدار خطا بیشتر بوده و در همه وقایع زمان وقوع دبی اوج کمتر از زمان واقعی به دست آمده است. علاوه بر این، نتایج این مدل در حوضه مشابه مورد بررسی (آبنما) نیز با میانگین درصد خطای حدود ۳۰ درصد در محاسبه دبی اوج نتایج قابل قبولی ارائه داد. مدل هیدروگراف واحد ژئومورفولوژی در حوضه آبریز میناب با توجه به میانگین خطای محاسبه شده برای دبی اوج ۴ واقعه انتخاب شده نتایج قابل قبولی داشته است. بنابراین می توان از این مدل در شرایط مشابه و با اعمال تغییرات به نتایج مطلوبی رسید.

GIUH.هیدروژئومورفولوژی, ویژگیهای مورفومتریک, حوضه آبریز, رودخانه میناب