سپیده جعفری - Islamic Azad University, Ahvaz
حمید رحیمیان - Allameh Tabataba’i University
عباس عباس پور - Allameh Tabataba’i University

مقدمه: طی دو دهه گذشته، مفهوم بین المللی شدن آموزش عالی مورد توجه قرار گرفته است و به یکی از اولویت های اصلی دانشگاه ها در سراسر جهان تبدیل شده است. پژوهش حاضر با هدف بررسی عوامل پیش برنده و بازدارنده بین المللی شدن دانشگاه های دولتی شهر تهران انجام شد. روش: این پژوهش از نوع پژوهش های کیفی بود که با استفاده از روش تحلیل محتوا انجام شد. جامعه مورد بررسی شامل صاحب نظران و اعضای هیات علمی دارای آثار نوشتاری مرتبط، تجربه تدریس در دانشگاه های بین المللی و یا تجربه تدریس دوره های آموزشی مرتبط با بین المللی شدن، مدیران دفاتر بین المللی و روسای دانشکده های بین المللی در دانشگاه های دولتی شهر تهران بودند که با استفاده از رویکرد نمونه گیری هدف مند در مجموع ۱۲ نفر به عنوان مشارکت کنندگان در پژوهش انتخاب شدند. داده ها با استفاده از مصاحبه نیمه ساختاریافته گردآوری شد. برای به دست آوردن اعتبار و روایی داده ها از روش های بررسی توسط اعضای و بازبینی توسط همکاران پژوهش استفاده شد. نتایج: در نهایت نتایج پژوهش نشان داد که عوامل پیش­برنده بین المللی شدن دانشگاه ها شامل: آگاهی بخشی، سیاست گذاری، برقراری ارتباط، تامین بودجه و امکانات، توانمندسازی نیروی انسانی، آزادی و استقلال دانشگاهی و عوامل بازدارنده شامل: عوامل سیاسی، اقتصادی، فرهنگی- اجتماعی، علمی-آموزشی و سازمانی است. نتیجه گیری: با توجه به این که مشارکت کنندگان معتقد بودند که عوامل بازدارنده بین المللی شدن در دانشگاه های دولتی شهر تهران متعدد می باشند، لذا پیشنهاد می گردد سیاست گذاران و برنامه ریزان آموزش عالی در زمینه حذف یا کاهش عوامل بازدارنده در زمینه های سیاسی، اقتصادی، فرهنگی- اجتماعی، علمی- آموزشی و سازمانی تمهیداتی بیندیشند و برنامه هایی در زمینه آگاهی بخشی، سیاست گذاری و برنامه ریزی، برقراری ارتباط با دیگر دانشگاه ها، تامین بودجه و امکانات، توانمندسازی نیروی انسانی و آزادی و استقلال دانشگاهی طراحی و اجرا گردد.  

Internationalization of universities, Promoting factors, Hampering factors, Qualitative Research, بین المللی شدن دانشگاه, عوامل پیش برنده, عوامل بازدارنده, مطالعه کیفی.