جعفر مساح - نویسنده مسئول، گروه فنی کشاورزی، دانشکده فناوری کشاورزی ابوریحان، دانشگاه تهران، پاکدشت، ایران. رایانامه: jmassah@ut.ac.ir
حسن طهماسبی - گروه فنی کشاورزی، دانشکده فناوری کشاورزی ابوریحان، دانشگاه تهران، پاکدشت، ایران. رایانامه: hassan.tahmasebi@gmail.com
محمودرضا روزبان - گروه باغبانی، دانشکده فناوری کشاورزی ابوریحان، دانشگاه تهران، پاکدشت، ایران. رایانامه: mroozban@ut.ac.ir
بهزاد آزادگان - گروه مهندسی آب، دانشکده فناوری کشاورزی ابوریحان، دانشگاه تهران، پاکدشت، ایران. رایانامه: bazad@ut.ac.ir

استفاده از روش های کاهش مصرف انرژی در گلخانه­ها از جمله کاهش تلفات حرارتی، بهبود بازده سیستم های گرمایشی، خنک­کننده و آبیاری می تواند میزان مصرف انرژی برای تولید هر محصول را تا چندین برابر کاهش دهد. در این پژوهش، یک سیستم اتوماسیون کنترل اقلیم گلخانه، باهدف کاهش مصرف انرژی طراحی و ساخته شد. این سیستم از ایستگاه­های فرمان و اندازه­گیری تشکیل شده بود که ایستگاه فرمان شامل HMI و ایستگاه اندازه­گیری شامل حس گر رطوبت، حس گر نور، و هشت حس گر حرارت بود. ایستگاه اندازه­گیری، شرایط اقلیم گلخانه را دریافت می­کرد و سپس آن ها را برای ایستگاه فرمان ارسال می­کرد. در این پژوهش، تاثیر سامانه اتوماسیون کنترل اقلیم گلخانه طراحی شده، بر ویژگی­های کمی و کیفی سه رقم گل رز شاخه بریده به نام­های "آنجلینا"، "سامورایی" و "رد وان"، با سامانه شاهد، مورد مقایسه قرار گرفت. هم چنین، مصرف انرژی در هر دو سامانه، مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. براساس نتایج به­دست آمده، شاخص کیفیت و وزن شاخساره در هر سه رقم مذکور، در محصولات تولیدشده تحت سامانه اتوماسیون نسبت به سامانه شاهد بهبود یافت. اما تفاوت معنی داری بین ویژگی­های طول و تعداد ساقه گل دهنده، قطر ساقه، تعداد شاخساره­های جانبی و کور، طول میان گره­ها و عمر گلجایی محصولات دو سامانه موردمقایسه، مشاهده نشد. نتایج به دست آمده نشان دهنده کاهش میزان مصرف انرژی گلخانه تحت سامانه اتوماسیون کنترل اقلیم نسبت به سامانه شاهد به میزان ۱۲ درصد بود. در مجموع، با توجه به این که استفاده از سامانه کنترل اقلیم بدون این که تاثیر منفی روی خصوصیات کمی و کیفی محصول گذاشته باشد بازده مصرف انرژی را ارتقاء داده است قابل توصیه می­باشد.

اتوماسیون, بازار پسندی گلخانه, رز شاخه بریده, کارایی مصرف انرژی, کنترل اقلیم