رضا جهان بین - کارشناس ارشد جغرافیا و برنامه ریزی شهری دانشگاه تبریز
rezajahanbin۵۵۸۳@yahoo.com

شهرداری و مشارکت شهروندان دو رکن اساسی سیستم مدیریت شهری در تحقق بخشیدن به اصول برنامه ریزی شهری (زیبایی، سلامت، آسایش و امنیت) به شمار می آیند و در توسعه و پیشبرد اهداف اقتصادی در شهرها جایگاه ویژه ای به خود اختصاص داده اند. برنامه توسعه سازمان ملل (UNDP) مشارکت را وسیله ای برای رشد آگاهی های اجتماعی و تشویق پیشگامی در فعالیتهای محلی به شمار می آورد و هدف این است که ساختار تصمیم گیری محلی باید مداخله مردم را در موضوعاتی که مستقیماً با نیازهای آنان مرتبط است، تشویق و تسهیل کند. مشارکت در برنامه ریزی، فرآیندی از تحقیق و گفتمان است که از طریق آن افراد، عقاید خود را به متصدیان امور اعلام می دارند تا به این وسیله درکی چند جانبه از نیازهای خود به دست دهند. متصدیان از سوی دیگر، علل و اثرات این نیازها را تجزیه و تحلیل می کنند و به تصمیمی مشترک و مؤثر دست می یابند. همچنین شهرداری سازمانی است حقوقی، محلی و مستقل که در محدوده شهر برای رفع نیازهای عمرانی، رفاهی و خدماتی مردم شهر که جنبه محلی دارد تشکیل می گردد و منظور آنست که امور با مشارکت شهروندان حل و فصل شود. الگوی تحقیق حاضر بنیادی- نظری است و جهت بررسی و تبیین موضوع از روش توصیفی- تحلیلی استفاده شده است. هدف از این پژوهش، بررسی نقش و جایگاه مشارکت مردم در امور شهر به عنوان مبحثی نوین در سیستم مدیریت شهری و شهرداری ها است که بواسطه آن راهکارهای تحقق جهاد اقتصادی با تکیه بر ظرفیت های مردم و شهرداری ها شناسایی می گردد. نتایج حاصل از بررسی ها نشان می دهد که بدون همکاری و مشارکت شهروندان در اداره امور شهر، شهرداری ها موقعیت چندانی در دستیابی به اهداف خود نخواهند داشت و از آنجا که بار اصلی تأمین هزینه های شهرداری بر دوش شهروندان است، لذا آگاهی مردم از برنامه ها و مشاهده بهبودها و تسهیلات، تضمین کننده مشارکت همه جانبه و از جمله مالی آنهاست و در پیشبرد و تحقق اهدف اقتصادی در سالی که به نام جهاد اقتصادی نامگذاری شده بسیار اساسی و الزامی است.

مشارکت، شهرداری ها، مدیریت شهری، شهروندان، امور شهر، جهاد اقتصادی