Marzie Esmaiili - کارشناسی ارشد مهندسی جنگل، دانشکده منابع طبیعی، دانشگاه تهران، کرج، ایران.
Ehsan Abdi - دانشیار، گروه مهندسی جنگلداری و اقتصاد جنگل، دانشکده منابع طبیعی، دانشگاه تهران، کرج، ایران.
Mohammad Jafary - استاد، گروه مهندسی احیای مناطق خشک و کوهستانی، دانشگاه تهران، کرج، ایران.
Baris Majnounian - استاد، گروه مهندسی جنگلداری و اقتصاد جنگل، دانشکده منابع طبیعی، دانشگاه تهران، کرج، ایران.

در این پژوهش دو توده جنگلکاری­شده با گونه­های زبان­گنجشک (Fraxinus excelsior) و نوئل (Picea abies) با شرایط رویشگاهی مشابه انتخاب و از هر گونه، سه پایه به روش کاملا تصادفی برای نمونه­برداری انتخاب شدند. برای بررسی پراکنش ریشه­ها، از روش حفر پروفیل و برای اندازه­گیری مقاومت کششی، از دستگاه اینسترون استاندارد استفاده شد. این پژوهش نشان داد که در هر دو گونه، پراکنش ریشه­ها و مقدار مسلح­سازی خاک با افزایش عمق خاک طبق تابع لگاریتمی و مقاومت کششی ریشه با افزایش قطر ریشه طبق تابع توانی کاهش می­یابند. به­طور میانگین بیش از ۸۰ درصد از پراکنش ریشه­ها در عمق کمتر از ۲۰ سانتی­متر و در نتیجه آن بیش­ترین مقدار مسلح­سازی خاک در این عمق مشاهده شد. طبق نتایج، مقاومت کششی ریشه گونه نوئل (۶۴/۲ ± ۳۱/۱۹ مگاپاسکال) با دامنه قطری ۳۲/۰ تا ۹۳/۴ میلی­متر به­طور معنی­داری بیشتر از گونه زبان­گنجشک (۰۱/۱ ± ۹۸/۱۶ مگاپاسکال) با دامنه قطری ۴۲/۰ تا ۹۱/۴ میلی­متر بود. همچنین مقدار مسلح­سازی خاک توسط ریشه گونه نوئل (۰۰۸/۰ ± ۰۳/۰ کیلوپاسکال) بیشتر از گونه زبان­گنجشک (۰۰۵/۰ ± ۰۲/۰ کیلوپاسکال) بوده است. نتایج این تحقیق ما را در استفاده آگاهانه از این گونه­ها در زیست­مهندسی یاری می­کند.

پراکنش ریشه, زیست مهندسی, مسلح سازی خاک, مقاومت کششی ریشه