میترا هاشمی - معاونت پژوهشی، دانشگاه علوم پزشکی خراسان شمالی، بجنورد، ایران
افسانه گرشاد - دانشکده پرستاری و مامایی، دانشگاه علوم پزشکی خراسان شمالی، بجنورد، ایران

چکیده زمینه و هدف: همودیالیز رایج ترین روش درمان جایگزین کلیه در ایران است. با انجام همودیالیز کافی و موثر می توان کیفیت زندگی بیمار را بهبود بخشید. عدم کفایت دیالیز، باعث بروز عوارض متعدد اورمی در بیمار می شود. لذا مطالعه حاضر با هدف تعیین کفایت دیالیز بیماران همودیالیزی امام شد. مواد و روش کار: در این مطالعه توصیفی ۶۳ بیمار تحت همودیالیز دائم مرکز آموزشی درمانی امام علی (ع) بجنورد که سابقه حداقل۳ ماه و بیش از یکبار دیالیز در هفته داشتند بررسی و اطلاعات دموگرافیک، زمان شروع دیالیز، مدت دیالیز در هرجلسه، دفعات دیالیز، وزن، نوع داروهای مصرفی، فشار خون، سرعت پمپ و نوع صافی جمع آوری شدند. سطح هموگلوبین و هماتوکریت و کلسترول و آلبومین سطح BUN (نیتروزن اوره خون) بلافاصله قبل از شروع همودیالیز و نیز بعد از خاتمه دیالیز اندازه گیری شد. سپس کفایت دیالیز بیماران با استفاده از فرمول Daugirddas II محاسبه شد. جهت تعیین اهداف مطالعه، تجزیه و تحلیل داده ها با استفاده از نرم افزار SPSS ۱۵ و آزمون های مجذور کای، تی مستقل و زوجی، آنالیز واریانس یک طرفه انجام شد، سطح معنی داری در این مطالعه ۰۵/۰ در نظر گرفته شد. یافته ها: میانگین سن بیماران مورد مطالعه۱۶±۴۸ سال بود. ۵/۴۷% (۲۹نفر) دارای ضریب۲/۱ kt/v >و نیز ۱/۳۶% (۲۲نفر) ۶۵ URR> داشتند. کفایت دیالیز در زنان بطور قابل توجهی بالاتر از مردان بود. میانگین فشار خون، وزن و BUN بعد از انجام دیالیز در افراد با ۲/۱ kt/v> و ۶۵URR< کاهش نشان داد. نتیجه گیری: کفایت دیالیز در این مرکز نسبت به برخی مطالعات جهانی و مطالعات داخلی کشور سطح پایین تری داشت. مطالعات بیشتری برای دست یافتن به علل پایین بودن کفایت دیالیز در این مرکز ضروری می باشد.

Keywords: Dialysis Adequacy.Hemodialysis, KT/V, واژه های کلیدی: همودیالیز, کفایت دیالیز, مرحله آخر بیماری کلیه