فرهاد احمدی - دانشجوی کارشناسی ارشد آموزش زبان انگلیسی دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم و تحقیقات آذربایجان شرقی.
شکوفه دارابی - دانشآموخته دکتری زبان و ادبیات فارسی دانشگاه آزاد اسلامی، واحد تبریز

پدافند غیرعامل با مفهوم کلی دفاع در برابر تهاجم، بدون استفاده از سلاح و درگیرشدن مستقیم، سابقه ای طولانی در تاریخ بشری دارد. انجام اقدامات دفاع غیرعامل در ابعاد گوناگون، در زمان کنونی برای مقابله با تهاجمات دشمن، بلاهای طبیعی و غیرطبیعی و تقلیل خسارات ناشی از حملات نظامی دشمن، موضوعی بنیادی است که وسعت و گستره آن، تمامی زیر ساختهای کلیدی، مراکز حیاتی، حساس و مهم نظامی و غیرنظامی کشور را در بر میگیرد. تجارب حاصله از جنگ های گذشته موید این نظر است که کشور مهاجم جهت درهم شکستن ارادهملت و توان سیاسی، اقتصادی، نظامی و مدیریتی کشور مورد تهاجم، با اتخاذ راهبرد انهدام مرکز ثقل، توجه خود را صرف بمباران و انهدام مراکز حیاتی، حساس و مهم مینماید. امروزه کشورهایی که طعم خرابی و خسارات ناشی از جنگ و بلاهای طبیعی را چشیده اند، جهت حفظ سرمایه هایملی و منابع حیاتی خود، توجه خاص و ویژهای به دفاع غیرعامل نموده و در راهبرد دفاع خود جایگاه والایی برای آن قایل هستند. در این جستار سعی بر آن است که راهکارهای مناسب برای به حداقل رسانیدن تاثیر بحرانها و تهدیدات دشمن بر زیر ساختهای حیاتی، حساس و مهم ارائه شود.

پدافند غیرعامل، مدیریت بحران، امنیت، کاهش آسیب پذیری