حسن حسینی امینی - پژوهشگر مدیریت بحران ، پدافند غیرعامل و امنیت ملی
محمود رمضانی - دانشجوی دکترای حقوق دانشگاه آزاد اسلامی واحد شهر قدس،تهران،ایران

موقعیت ژئوپلیتیک ، ژئواستراتژیک ، ژئواکونومیک و ژئوکالچرال ایران باعث شده همیشه در طول تاریخ مورد طمع، ترس و نهایتا تهدید باشد . در برابر این تهدیدات تمهیدات پدافند عامل و پدافند غیرعامل داریم پدافند از ملزومات هر نظام یا رژیم، حکومت و رهبری که بر ایران حکم رانده بوده، هست و خواهد بود. هر کسی که این تمهیدات را بیشتر بکار بسته ؛ موفقتر، قدرتمندتر، مدافع تر و امنیت بیشتری کسب کرده است .پدافند غیرعامل دفاع بدون اسلحهوبا تدابیر غیرمسلحانه است پدافند عامل دفاع توسط اسلحه و تسلیحات میباشد. تمهیدات پدافند غیرعامل نوین شامل: فریب، استتار، اعلان خبر ، اختفا، پوشش، استحکامات، پراکندگی، مکانیابی، پناهگاه، آمایش دفاعی سرزمینوغیره میباشد. این تمهیدات با همان اصولی که ذکر شد منتها براساس تهدیدات زمانی و مکانی از زمان قدیم بخصوص در حکمروایی شاه عباس کبیر بهصورت سیستماتیک در ایران وجود داشته و بکار گرفته میشد ، این تمهیدات شامل: ساخت کاروانسراها ، قلعه ها، دژها، خندقها، معماری پدافندی ، شهرسازی با عناصر پدافندی ، پدافند شهری سیستم حکومتی متمرکز ، سازمان رهبری ، دکترین امنیتی و استراتژی ، پدافند دریایی ، ساخت ایل شاهسون ، هویت ملی مذهبی ، امنیت بومی و مشارکتی ، تدابیر، راهبردهای جنگی و غیره بوده است. روش تحقیق در این مقاله توصیفی - تحلیلی میباشد و از منابع کتابخانهای استفاده شده است و سعی شده است با استخراج تمهیداتی از سیستم رهبری، حکومتداری ، کشورداری ، اخلاق، شخصیت ، فرماندهی و نبوغ شاه عباس کبیر ، یافته های جدیدی را برای مدیران، مسئولان، پژوهشگران و محققان حوزه پدافند غیرعامل و مدیریت بحران ارائه دهیم.

شاه عباس کبیر ، پدافند غیرعامل ، صفویه ، امنیت ملی ، دکترین ،آفند