سجاد گنجه ای - دانشجوی دکتری مهندسی سوانح، دانشکده محیط زیست دانشگاه تهران، ایران
سعید گیوه چی - دانشیار دانشکده محیط زیست دانشگاه تهران، ایران
علیرضا صادقیان - دانشجوی دکتری مهندسی سوانح، دانشکده محیط زیست دانشگاه تهران، ایران

شرایط اضطراری، بحران ها و بلایا به طور مکرر اتفاق می افتد و تاثیر قابل توجهی بر زندگی افراد دارد. برای پاسخگویی به این رویدادها، بسیاری از سازمان ها با هم در تلاشی مشترک برای کاهش اثرات این رویدادها همکاری می کنند. برای همکاری همه این سازمانها، یک مرکز عملیات اضطراری به عنوان مرکزی برای ارتباطات و برنامه ریزی متمرکز عمل می کند. با توجه به افزایش حوادث از نظرکمیت و شدت، لازمه پاسخ موثر در قالب برنامه مدیریت بحران، فعال سازی و رفع موانع تاثیرگذار بر واکنش سریع مراکز عملیات اضطراری می باشد. هدف از این مطالعه، بررسی اهمیت مراکز عملیات اضطراری و تبیین جایگاه آن در بهینه سازی روند مدیریت بحران می باشد. مرکز عملیات اضطراری نشان دهنده مرکز فعالیت و جهت گیری در مواقعی است که برای مقابله با تاثیر بلایای طبیعی یا فناوری ضروری است. با وجود جایگاه مهم و حساس مراکز عملیات اضطراری در بهینه سازی روند عملیات امداد و نجات، متاسفانه تحقیقات علمی نسبتا کمی در مورد ساختار، عملیات یا رویه های کاری صورت گرفته است. در نتیجه، داده های علمی کمی برای راهنمایی مدیران که باید مراکز عملیات اضطراری را راه اندازی کرده و مدیریت نمایند، وجود دارد. در این مقاله که مبتنی بر مطالعه نمونه های EOC در دنیا و در سازمانهای مختلف به روش تحقیقی، توصیفی می باشد، سعی شده است، مراکز کنترل و هماهنگی عملیات از دیدگاه های مختلف مورد بررسی قرار گرفته، اهمیت وجودی آن تبیین و تجهیزات ضروری برای راه اندازی و مدیریت آنها بیان گردد.

مرکز عملیات اضطراری (EOC)، مدیریت بحران، امداد و نجات، کارکرد، تجهیزات