قربانعلی نعمت زاده - استاددانشگاه علوم کشاورزی ساری
مرتضی اولادی - کارشناس پژوهشکده برنج و مرکبات
غفار کیانی - استادیار دانشگاه علوم کشاورزی ساری
عباس حاجی پور - کارشناس ارشد

اهمیت استفاده ازپدیده هتروزیس دراصلاح برنج جهت افزایش راندمان اقتصادی گیاه برکسی پوشیده نیست باتوجه به ذائقه موجود درکشورتکنولوژی برنج هیبرید نیازمند استفاده ازلاین های اعاده کننده باروری با خصوصیات مرفوفیزیکوشیمیایی مطلوب می باشد دراینتحقیق ابتدا رقم محلی سنگ جو والد کیفی با خصوصیات عطروطعم مطلوب با رقم پرمحصول سپیدرود دارای ژن اعاده کننده باروری تلاقی داده و پس ازدو نسل تلاقی برگشتی و تهیهBC2 با والد سنگ جو عمل خود تلقیحی آغاز و اداره نسل های درحال تفکیک براساس روش شجره ای ایدامه یافت درنسل BC2F5 3لاین اصلاحی با عملکرد بالا و کیفیت مطلوب شناسایی گردید جهت براورد قابلیت اعاده کنندگی باروری این لاین ها تلاقی آزمون با رقم نرعقیم نداA اجرا و ارزیابی بوته های F1 ازلحاظ باروری دانه گرده صورت گرفت با توجه به باروری بالای دانه گرده و خوشه بیش از80درصد درتلاقی ندا DN-33-18/A ازجمعیت F2 این تلاقی برای مطالعه الگوی تفرق ژن های اعاده کننده باروری استفاده گرددی مطالعات ژنتیکی نسلF2 نشاندهنده نسبت تفرق 15:1 بارور:عقیم کامل بوده که بیانگر وجود دوژن اعاده کننده باروری درژنوم لاین DN-33-18 می باشد ازمایشات مزرعه ای و ازمایشگاهی نیز مشخص نمود که لاین DN-33-18 ازلحاظ عملکرد و زودرسی نسبت به رقم شاهد سنگ طارخ برتری داشته و ازنظر کیفیت نیز مطلوب میب اشد.

برنج، بذرهیبرید، لاین اعاده کننده باروری، ژن RF