فرناز شاه محمدی - دانشجوی کارشناس ارشد زراعت، دانشکده کشاورزی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد رودهن
محمدتقی درزی - استادیار گروه زراعت، دانشکده کشاورزی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد رودهن
محمدرضا حاج سید هادی - استادیار گروه زراعت، دانشکده کشاورزی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد رودهن

تمایل به تولید گیاهان دارویی و معطر و تقاضا برای محصولات طبیعی به خصوص در شرایط کشت ارگانیک در جهان رو به افزایش است. مدیریت کود و استفاده از انواع کودهای آلی و بیولوژیک از عوامل اصلی در کشت موفقیت آمیز گیاهان دارویی می باشند. شوید Anethum graveolens از جمله گیاهان دارویی مهم بوده که گیاهی است علفی و یکساله و بذر آن مهمترین اندام حاوی اسانس بوده که در صنایعمختلف دارویی و غذایی مورد استفاده قرار می گیرد. به همین منظور در پژوهشی تأثیر کودهای آلی و زیستی بر گلدهی و اسانس گیاه دارویی شوید ب ه صورت آزمایش فاکتوریل در قالب طرح پایه بلوکهایکامل تصادفی با هشت تیمار و سه تکرار در بهار سال 1391 در مزرعه تحقیقاتی شرکت کشاورزی و دامپروری ران در شهرستان فیروزکوه مورد بررسی قرار گرفت. فاکتورهای آزمایشی شامل کمپوست در چهار سطح (0، 5، 10 و 15 تن در هکتار) کود بیولوژیک نیتروکسین (حاوی باکتری های ازتوباکتر وآزوسپیریلوم) در دو سطح (عدم تلقیح و تلقیح با بذر) بودند. صفات مورد بررسی شامل تعداد چتر در بوته،تعداد چترک در چتر، تعداد دانه در چتر، میزان اسانس در دانه و عملکرد اسانس می باشند. نتایج نشان داد که تاثیر کمپوست بر صفات تعداد چتر در بوته و عملکرد اسانس در سطح 1% و بر صفت تعداد دانه در چتر در سطح 5% معنی دار گردید. اثر کود بیولوژیک نیتروژنه بر صفات تعداد دانه در چتر و عملکرد اسانس و نیز اثر متقابل بین دو عامل بر تعداد چتر در بوته در سطح 5% معنی دار گردید. مقایسه میانگین ها نشان داد که بیشترین تعداد چتر در بوته 11/41 چتر، تعداد دانه در چتر 425/5 دانه، میزان اسانس در دانه 3/27 درصد و عملکرد اسانس 39/78 کیلوگرم در هکتار با مصر ف 10 تن کمپوست در هکتار به دست آمد. همچنین بیشترین تعداد دانه در چتر 425/1 دانه، میزان اسانس در دانه 3/05 درصد و عملکرد اسانس 32/97 کیلوگرم در هکتار در تیمار تلقیح با بذر کود بیولوژیک حاصل گردید.

شوید، کمپوست، کود زیستی، اسانس