آرش همتی - دانشجوی دکتری دانشگاه تبریز
حسینعلی علیخانی - دانشیار گروه علوم خاک دانشگاه تهران
حمایت عسگری لجایر - دانشجوی دکتری دانشگاه تبریز

کلزا به عنوان یکی از مهم ترین گیاهان روغنی در سطح جهان مطرح می باشد. غنی سازی ورمی کمپوست می تواند اثر بخشی آن را افزایش دهد. این تحقیق با هدف بررسی تاثیر غنی سازی ورمی کمپوست بر عملکرد بذر، تعداد خوشه و شاخص های فتوسنتز و هدایت روزنه ای در گیاه کلزا انجام شد. برای این منظور تیمارهای باکتریایی و کودی در چهار سطح با خاک مخلوط و پس از 4 ماه شاخص های مذکور اندازه گیری شد. نتایج نشان داد به جز تیمار VC+N (ورمی کمپوست غنی شده با اوره) بقیه تیمارهای ورمی کمپوستی اختلاف معنی داری در مقدار هدایت روزنه ای و فتوسنتز نداشتند. با افزایش سطح تیمارها مقدار هدایت روزنه ای و فتوسنتز افزایش یافت. تیمار VC+NSP (ورمی کمپوست غنی شده با نیتروژن، گوگرد و فسفر) دارای بیشترین مقدار وزن بذر و تعداد خوشه بود و تیمار VC+N دارای کمترین مقدار این دو شاخص بود. با افزایش سطح تیمارها مقدار وزن کل دانه و تعداد خوشه ها بیشتر شد ولی سطح چهار تیمار VC+NSP مقدار عملکردش کاهش یافت. در نهایت مشخص شد غنی سازی ورمی کمپوست در صورتی که با تیمارهای مناسب انجام گردد می تواند نتایج بسیار موثری بر عملکرد گیاه کلزا داشته باشد.

کلزا، ورمی کمپوست، غنی سازی، عملکرد بذر