بهزاد کاری جعفری - سازمان مدیریت وبرنامه ریزی

در دهه های اخیر فعالیت های گسترده ای در زمینه شناخت علل وقوع سیل، چگونگی رخداد آن و برنامه های کاهش ریسک ناشی از این فاجعه طبیعی صورت گرفته است. طرح ریزی و پیاده سازی مناسب و موثر برنامه های مختلف پیشگیری ، کاهش اثرات و آمادگی در برابر سیلاب مستلزم ارزیابی اثرات این واقعه بر محیط زیست و برآورد دقیق میزان خسارت وارده به بخشهای مختلف جامعه میباشد. در اینمقاله، بنا داریم با استفاده از تجربیات کشورهای دیگر در زمینه ارزیابی و کاهش خسارت سیلاب و همچنین متودولوژی های موجود و بکار رفته در سیلابهای گذشته، یک روش کلی برای ارزیابی خسارت محسوس ارائه دهیم. به همین منظور، ابتدا به تشریح مفاهیم خسارت و انواع آن و همچنین اثرات آن بر بخشهای مختلف جامعه می پردازیم. در ادامه پس از بیان علل ایجاد سیل، روشهای ارزیابی خسارت سیل را ارائه می کنیم که یکی از اینروشها استفاده از منحنی های خسارت درمناطق مختلف جهان در اثر بروز سیل می باشد که نسبت به ارتفاع سیل رسم شده اند. روش دیگر استفاده از منحنی های خسارت – عمق (تجربی) و آخرین روش ارائه شده استفاده از فرمول های تعیین خسارت می باشد. سپس به تشریح روش محاسبه خسارت مورد انتظار سالیانه میپردازیم و با استفاده از تجربیات سیل 1983 تایلند، به چگونگی ارزیابی خسارت محسوس را بیان می کنیم. در پایان، به تبیین روشهای کاهش خسارات ناشی از سیل و معرفی اجمالی و کاربردهای برنامه FDA می پردازیم.

سیلاب ، برآورد خسارت ، خسارت محسوس ، خسارت مورد انتظار سالیانه