حوریه رضایی - دانشجوی کارشناسی ارشد سازه های آبی دانشگاه شاهرود
خلیل اژدری - دانشیار گروه آب و خاک دانشگاه شاهرود
صمد امامقلی زاده - استادیار گروه آب و خاک دانشگاه شاهرود

پلها از جمله پرکاربردترین سازه های رودخانه ای هستند که از دیرباز مورد استفاده بوده اند و همه ساله در اثر بروز سیلاب در رودخانه ها، تعداد زیادی از پلها تخریب می گردند. وقوع آبشستگی در اطراف تکیه گاه پلها یکی از دلایل تخریب آنها می باشد. روشهای مهار و جلوگیری از آبشستگی بر اساس مطالعه های انجام شده برروی مکانیزم آبشستگی بنیاد گذاشته شده است. در این تحقیق با استفاده ازآبشکن T شکل با چهار نسبت 0/5،0/2، 2و 5 برای طول بال )نسبت بال بالادست به بال پایین دست( و در فاصله های 27،18،9 36 و 45 سانتیمتر از تکیه گاه، میزان آبشستگی ایجاد شده در دماغه تکیه گاه تحت اثر دبی های 0/024،0/022،0/02،0/018 و 0/026 مترمکعب بر ثانیه بررسی شده است. نتایج نشان می دهد با افزایش طول بالادست نسبت به پایین دست)افزایش نسبت تقارن( حداکثر عمق آبشستگی کاهش می یابد. همچنین با افزایش دبی میزان آبشستگی و ابعاد حفره ایجاد شده افزایش می یابد.

آبشستگی، آبشکن T شکل، طول بال آبشکن، تکیه گاه پل