مهراب عطارزاده - دانشجوی کارشناسی ارشد زراعت، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد یاسوج
خدابخش پناهی کردلاغری - عضو هیأت علمی، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد یاسوج
سیدسالار حبیب پور - دانشجوی دکترای تخصصی زراعت، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد اهواز و کارشناس ارشد مرکز آموزش، تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی فارس

به منظور بررسی اثر سطوح مختلف پساب فاضلاب شهری و بافت خاک بر عملکرد و تجمع عناصر مختلف در اندام هوایی گیاه اسفناج در شرایط آب و هوایی شیراز، آزمایشی به صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی در 3 تکرار با تیمارهای آبیاری با پساب فاضلاب در سه سطح شامل 100 % ، آبیاری با پساب فاضلاب، 50 % پساب فاضلاب و 50% آب معمولی و آبیاری با آب معمولی و همچنین بافت خاک در دو سطح شامل رسی و رسی- شنی جمعاً در 9 تیمار مورد بررسی قرار گرفت. ابتدا مقداری خاک رسی از مزارع اطراف تهیه و به گلخانه حمل و پس از مخلوط نمودن کامل خاک ،تعداد 9 نمونه از آن جدا و تعداد 9 نمونه دیگر به میزان 50 % با ماسه نرم مخلوط تا خاک رسی شرنی تهیه و پس از ارسال نمونه خاک به آزمایشگاه و اخذ نتایج آزمون خاک، تیمارهای خاک به طور کاملاً تصادفی در گلدان ها قررار داده شد . سپسس تعداد 3 عدد بذر در هر کدام از گلدان ها کاشته و با آب معمولی تا مرحله 5 برگی آبیاری شدند و از این مرحله به بعد آبیاری گلدان ها بر اساس تیمارهای آزمایش انجام شد. ضمناً در مرحله دو برگی تنها یک گیاه نگه داشته و بقیه از گلدان خارج شدند. در زمان برداشت گیاه از سطح زمین قطع شده و به آزمایشگاه حمل و ارتفاع بوته، طول ریشه، تعداد ساقه، قطر طوقه،طو دمبرگ و وزن تر اندام هوایی اندازه گیری و سپس وزن خشک با استفاده از آون و ترازو اندازه گیری و عملیات تجزیهآماری با نرم افزار SAS انجام و نمودارها نیز با استفاده از نرم افزار EXCEL رسم شد. نتایج حاصل از آزمایش نشان دادکه اثرات ساده و متقابل پساب فاضلاب و بافت خاک بر همه صفات مورد مطالعه شامل عملکرد تر و خشک هوایی، درصدعناصر Pb, Fe, K, P, N و Cd معنی دار شد. ا اثر پساب فاضلاب بر همه صفات مورد مطالعه در سطح آماری 1 درصدمعنی دار شد. اثر بافت خاک نیز بر شامل عملکرد تر و خشک هوایی و Cd در سطح آماری 1 درصد و بر سایر صفات درسطح 5 درصد معنی دار شد. اثر متقابل این فاکتورها نیز بر درصد K, N و Fe در سطح 5 درصد و بر سایر صفات در سطح1 درصد معنی دار شد. حداکثر عملکرد تر و خشک هوایی نیز در تیمار ترکیبی آبیاری با آب فاضلاب + آب معمولی و بافترسی خاک حاصل شد.

اسفناج، عملکرد، پساب فاضلاب، عناصر