اکبر حسنی - استادیار گروه خاکشناسی دانشگاه زنجان
علی حدیدیان مقدم - دانشجوی کارشناسی رشته علوم و مهندسی خاک دانشگاه زنجان
محمد رضا کرانی - دانشجوی کارشناسی رشته علوم و مهندسی خاک دانشگاه زنجان

هدف از این پژوهش بررسی افزودن منابع ارگانیک آهن به خاک به عنوان جایگزین کلات های مصنوعی شیمیایی آهن و مقایسه تاثیر آنها در مقدار قابل جذب عناصر ریزمغذی آهن، روی، مس و منگنز می باشد. دراین پژوهش از دو نوع عامل کمپلکس کننده طبیعی هیومیک و امینواسیدها، و دو نوع عامل کلات کننده EDTA و EDDHA همراه با یک نمونه سولفات آهن استفاده شد. این آزمایش به شکل گلدانی و روی یک نمونه خاک آهکی انجام شد. به هر گلدان مقدار 20میلی گرم آهن از منابع آهن-هیومیک، آهن-آمینواسید، Fe-Fe-EDDHA ،EDTA و سولفات آهن همراه با اب آبیاری اضافه شد. نمونه برداری از خاک پس از گذشت یک پنج، 12و 20 روز از کوددهی از خاک انجام شد. نمونه ها به آزمایشگاه منتقل شده و پس از خشک شدن و آماده سازی ، مقدار آهن، روی ،مس ومنگنز قابل جذب در انها با روش عصاره گیری با DTPA اندازه گیری شد. براساس نتایج بدست آمده مقدار آهن قابل جذب ناشی از افزودن انواع مختلف کمپلکس های ارگانیک و مصنوعی آهن باعث افزایش مقدار آهن ،روی و منگنز قابل جذب شد. بیشترین مقدار قابل جذب این عناصر در خاک غنی شده با کلات Fe-EDDHAبدست آمد. پس از آن بیشترین مقدار آهن قابل جذب مربوط به کمپلکس ارگانیک اهن هیومیک بود. اضافه کردن منابع متفاوت آهن روی مدار مس قابل جذب تاثیر معنی دار نداشت. نتایج حاصل از این پژوهش نشان داد که استفاده از کمپلکس های ارگانیک آهن هیومیک و آهن امینواسید می توانند به عنوان جایگزینی برای کلات های مصنوعی شیمیایی آهن در نظر گرفته شوند.

کمپلکس آهن هیومیک، کمپلکس آهن آمینواسید، کلات آهن