عماد ملاابراهیمی - کارشناس ارشد حقوق خصوصی دانشگاه تهران

در صنعت نفت قراردادهای متنوعی برای فعالیتهای گوناگون از قبیل اکتشافات، استخراج نفت و گاز در عمیلات بالا دستی و در عملیات پایین دستی ساخت پالایشگاه ها، خطوط لوله، مخازن پتروشیمی و پایانه های نفتی منعقد می شود. این قراردادها کم و بیش به اختلاف بر می خورند و باید برای رفع اختلاف آنها اقدام کرد اما چگونه باید این اختلافات حل و فصل گردد؟ بطور خلاصه می توان روشهای حل و فصل اختلافات نفتی به سه گروه دسته بندی نمود:گروه اول، در زمان انعقاد قرارداد دلایل بروز اختلافات پیش بینی شده است، گروه دوم روشهای جایگزین می باشد که به روشها و راهکارهایی اطلاق می شود که به جای حل‏ و فصل اختلافات از طریق رسیدگی حقوقی، از طریق مذاکره و مساعی جمیله حل و فصل می گردد. گروه سوم روشهای حقوقی است. در روشهای حقوقی اختلاف بدون نیاز به توافقات بعدی طرفین فیصله می یابد. وقتی که دعوی به داوری یا دادگاه ارجاع می شود دیوان داوری یا دادگاه صالح به مسئله رسیدگی و حکم مقتضی را صادر می کند بدون اینکه نیازی به اخذ توافق طرفین وجود داشته باشد در این مقاله سعی شده تا ضمن پرداختن اجمالی به اصول و مبانی قراردادهای نفت و گاز چهره ایی از راهکارهای حل و فصل اختلافات نفتی را در سطح بین الملل ترسیم نماید.

اصول حقوقی، ترتیبات قراردادی، روشهای جایگزین، روشهای حقوقی، داوری