هوشمند عطایی - دانشیار دانشگاه پیام نور تهران
فردین فرودی - دانشجوی کارشناسی ارشد آب وهواشناسی شهری دانشگاه پیام نور مرکز سقز

خشکسالی پدیدهای اقلیمی است که در هر وضعیت اقلیمی ممکن است رخ دهد که به دلیل آرام و مرموز بودن، تلفات جانی، خسارات اقتصادی، اثرات اجتماعی و بحران در منابع کشاورزی، طبیعی و اکوسیستم ها بررسی آن دارای اهمیت بالایی است. بررسی و ارزیابی آن با شاخص های معتبر، یکی از راه های تعدیل و اولین قدم در مدیریت این پدیده محسوب می شود. تحلیل داده های بارندگی به دلیل بی ثباتی بارندگی، دسترسی آسان به انواع داده های بارش و مهمترین متغیر جوی در خشکسالی ها، یکی از عمومی ترین روش ها در تحلیل خشکسالی است لذا در این بررسی با استفاده از روش تحلیل داده های بارندگی و شاخص های درصد از نرمال ( PNPI ) و بارش استاندارد ( SPI ) خشکسالی های استان کردستان مورد تحلیل قرار گرفت. بدین منظور از داده های بارش سالانه و فصل زمستان 8 ایستگاه سینوپتیک استان از بدو تأسیس تا سال 1392 شمسی و نرم افزار سنجش شاخص های خشکسالی ( DIC ) استفاده گردید. نتاج حاصل نشان داد نتایج حاصل از بررسی و ارزیابی خشکسالی با استفاده از شاخص های مختلف نیز نشان داد که خشکسالی های ضعیف بیشترین فراوانی را داشته و در این میان نیز ایستگاه های سقز و سنندج با داشتن امار طولانی جهت بررسی شاخص ها مطلوب ترین گزینه ها بوده اند اما شهرهای دیگر استان به تناسب آمار کوتاه مدت علائم خشکسالی ضعیف تا متوسط نیز در آنها مشاهده گردیده است. لذا با شناخت فراوانی، شدت و مدت خشکسالی های منطقه می توان تدابیر لازم برای مقابله و مدیریت هرچه بهتر منابع آبی و طبیعی را اتخاذ کرد.

اقلیم، بارش، خشکسالی، کردستان، SPI، PNPII