فروزان ذاکری - دانشجوی کارشناسی ارشد جنگلداری دانشکده منابع طبیعی، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی ساری
سیدمحمد حجتی - استادیار، گروه جنگلداری، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی ساری
هادی کیادلیری - استادیار، گروه جنگلداری، دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم و تحقیقات تهران
اصغر فلاح - دانشیار، گروه جنگلداری، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی ساری

عوامل متعددی باعث خسارت به جنگل می شود که منشاء آن طبیعی یا دخالت انسان است که در برخی مواقع هرکدام می تواند زمینه ساز دیگری باشد. جنگل های زاگرس از دیرباز در معرض آسیب های فراوان بوده اند، آسیب هایی که موجب محو جنگل در قسمت هایی از آن و سیر قهقرایی در قسمت های دیگر گردیده است. این جنگل ها در حال حاضر جنگل های تخریب یافته محسوب شده و بهره برداری بی رویه با هدف تامین سوخت و دخالت در زیرآشکوب جنگل با تبدیل اراضی جنگلی به دیم زارهای کم بازده و همچنین مدیریت های غیراصولی که در این جنگل ها اعمال گردیده، سبب تغییر فرم و ترکیب این جنگل ها از دانه زاد به شاخه زاد و آمیخته به خالص شده است. تغییر کاربری اراضی، قطع درختان، زراعت دیم در زیرآشکوب درختان، چرای دام ، تهاجم آفات و بیماری ها از عوامل اصلی تخریب اکوسیستم جنگلی زاگرس بشمار می آیند. در این مقاله با بررسی مروری منابع و پژوهش های صورت گرفته در این منطقه مهم ترین دلایل تخریب این جنگل ها، چرای دام، زراعت در زیرآشکوب درختان، آتش سوزی، تامین سوخت و مصارف روستایی، توسعه زیر ساخت ها و پدیده گرد و غبار عنوان شدند. علاوه بر این راهکارهایی از قبیل قرق، استقرار برج های دیدبانی در مناطق حساس به آتش سوزی، تغیر شیوه معیشت مردم، توسعه کشت گیاهان دارویی و مشارکت عمومی مردم را به عنوان مهم-ترین راهکارهای مقابله با عوامل تخریب معرفی می شوند.

جنگل های زاگرس، تخریب، خشکیدگی، آتش سوزی جنگل