ارزیابی روشهای کاهش اثرات نشت و زیرشویی در سدهای خاکی

به دلیل نقش موثر سدهای خاکی در تامین نیازهای آبی و نیز ایجاد خطرات بالقوه برای جوامع پایین دست آنها مسائل مربوط به ایمنی سدهای خاکی ضم ساخت و نیز در دوران بهره برداری از اهمیت خاصی برخوردار است. در این مقاله پس از مرور اجمالی بر روشهای مختلف کاهش و کنترل اثرات نشتبه مطالعه و مقایسه کارایی استفاده از پتوی رسی ، دیواره های سپری و پوششهای سنتتیک در کاهش اثرات سوء نشت از مقطع تیپ یک سطح خاکی ناهمگن فرضی پرداخته شده است. دبی نشت از پی و بدنه و نیز گرادیان خروجی حداکثر افقی و قائم در پنجه سد با بهره گیری از زیر نرم افزار Seep/W مبتنی بر روش اجزای محدود محاسبه گردید. نتایج نشان می دهد بهترین مکان قرارگیری دیواره سپری جهت کاهش دبی نشت و کاهش خطر بروز پدیده زیرشویی میانه پی باشد. وجود صرف بلانکت در بالا دست برای سد خاکی با مقطع مطلوب نمی تواند تاثیر قابل توجهی بر کاهش میزان نشت و کاهش خطر جوشش در پایاب داشته باشد. وجود صرف پوشش های سنتتیک افقی تاثیر قابل ملاحظه ای بر کاهش میزان نشت و گرادیان خروجی در پنجه سد ندارد. اگر چه کارایی بیشتری نسبت به شرایط وجود صرف بلاتکن داراست . نتایج نشان داد صرف نظر از امکانات اقتصادی، اجرایی و محلی برای سد خاکی با مقطع مطلوب بهترین روش جهت کنترل نشت و گرادیان خروجی به کارگیری ویواره سپری در موقعیت میانی پی همراه با پوشش کامل سنتتیک می باشد.

کلیدواژه ها:

نشت ، گرادیان خروجی ، سد خاکی ، دیواره سپری ، بلانکت ، پوششهای سنتتیک