ارزیابی خشکسالی بر پایه شاخص های اقلیمی با نگاهی ویژه به شهر زاهدان

خشکسالی به منزله بوجود آمدن شرایط خشکتر از حالت نرمال در یک پهنه می باشد که این پدیده خسارات جبران ناپذیری در پی دارد و یکی از پر هزینه ترین بلاهای طبیعی در جهان محسوب می شود . همانطور که می دانیم کشور ایران در کمربند خشک جهانی ( ‏UNEP1997) قرار گرفته که از اینرو بررسی این موضوع برای کشورمان امری محیاتی محسوب می گردد. برای بررسی خشکسالی از چند نمایه خشکسالی هواشناسی استفاده می شود و هر نمایه به منظور بررسی و رسیدن به هدفی مشخص ارائه می شود ، که این موضحع خود موجب ارائه نتایج متفاوت در یک منطقه می گردد. در این پژوهش سعی شده که بصورت موردی خشکسالی حوزه شهر زاهدان بر پایه شاخص های اقلیمی توسط نمایه های درصد نرمال بارندگی (PNPI ‏)، شاخص بارندگی استاندارد شده (SPI)، شاخص نمره7 (ACI)، شاخص دهکهای بارندگی (DPI ) و شاخص معیار بارندگی سالانه (SIAP) مورد بررسی و ارزیابی قرار گیرد. لذا برای این منظور نمایه های مذکور طبق داده های آمار بارندگی ها و دما طی یک دوره آماری 54 ‏ساله ( 2005 ‏- 1991 ‏) مربوط به ایستگاه سینوپتیک شهر زاهدان مورد بررسی و تجزیه و تحلیل قرار گرفته است. نتایج بررسی نمایه های خشکسالی نشان دهنده شیب منفی ( TREND) در اکثر نمودارهای نمایه های مذکور و گرایش به سمت خشکسالی بیشتر است و در اغلب نمودارها ، در سالهای 1998 ‏تا 2003 ‏خشکسالی شدید وجود داشته و تکرار دوره های خشک 2 ‏تا 3 ‏ساله در طول دوره کاملا آشکار می باشد. همچنین مشخص شد که شاخص SPIرخداد خشکسالی شدید را زودتر نشان می دهد و کارایی بیشتری نسبت به سایر شاخص ها از جنبه نمایش خشکسالی های شدید در این منطقه دارد

کلیدواژه ها:

ارزیابی خشکسالی ، شاخص های اقلیمی ، شهر زاهدان