برآورد رطوبت خاک بااستفاده از مدل SWAT در حوضه آبخیز زیارت (استان گلستان)

امروزه فرسایش خاک از عومل تهدید کننده امنیت غذایی، سلامت خاک ها و در نهایت جوامع بشری می باشد. مقابله با این تهدید جهانی نیازمند شناخت روند آن و عوامل بوجود آورنده آن می باشد. عوامل مختلفی در منابع علمی ذکر شده که از مهم ترین آنها می توان به افزایش جمعیت، استفاده ‏نادرست از زمین و ... اشاره ‏کرد. ورطوبت خاک نیز از عوامل نسبتا مهمی است که در دو محور کشاورزی و مدیریت حوضه های آبخیز مورد توجه است. در کشاورزی برای کاهش تبخیر ابتدا باید میزان رطوبت را برآورد کرد. نتایج نشان می دهد یک رابطه منطقی بین رطوبت خاک، فرسایش و سیلاب وجود دارد. بنابراین داشتن اطلاعات کافی از میزن رطوبت خاک در قسمت های مختلف حوضه های آبخیز تاثیر زیادی را در کارایی مدیریت حوضه می گذارد. مطالعه حاضر در حوضه آبخیز زیارت در استان گلستان انجام شده است. در این تحقیق مدل SWAT ‏به عنوان یک مدل توزیعی-مفهومی که مکان شبیه سازی میزان رطویت خاک در آن وجود دارد، استفاده شده است. بر این اساس با توجه به اطلاعات موجود ابتدا پایگاه داده های مکانی با دقت مناسب برای حوضه تهیه گردید. سپس مدل در دوره زمانی 25 ‏ساله اجرا شد. در فرایند شبیه سازی، حوضه آبخیز زیارت به 21 ‏زیر حوضه تقسیم گردید سپس با توجه به هدف و دقت مطالعه کل حوضه به 52 ‏واحد پاسخ هیدرولوژیک (HRU) تقسیم شد سپس اجرای مدل در 3 ‏سناریو تکرار گردید و نتایج حاصل با هم مقایسه شدند.

کلیدواژه ها:

رطویت خاک ، مدلSWAT ‏ ، واحد پاسخ هیدرولوژیک ، مدیریت