بررسی و تحلیل ارتعاشات تراکتورهای دو چرخ و راههای کاهش آن

امروزه بیشتر کارهای کشاورزی به کمک ماشینهای مختلف انجام میگیرد و تقریبا تمامی مردم در معرض ارتعاشات ناشی از این ماشینها هستند. دو نوع اصلی ارتعاشات ناشی از این ماشینها شامل ارتعاشات کل بدن و ارتعاشات دست بازو میباشد. تراکتورهای دوچرخ که به آنها تراکتورهای دستی نیز مىگویند در مزارع کوچک - و متوسط که استفاده از تراکتورهای چهار چرخ بزرگ مشکل است، کاربرد فراوانی دارند. اپراتور تراکتور دستی در حین کار با دستگاه در معرض مواجهه با ارتعاش بیش از حد دست و بازو قرار دارد. احساس لرزش زیاد در دست هنگام گرفتن دستگیره یکى از شرایط مضر در هنگام کار با این دستگاه است. خصوصیات ارتعاشى تراکتورهاى دستى دوچرخ بسیار پیچیده بوده و در مکانهاى مختلف فرکانسهاى غالب مختلفى مشاهده میشود. در سال- هاى اخیر در کشور ایران نیز تراکتورهای دستی کاربرد وسیعى در سطح کشاورزى براى انجام عملیات خاک ورزى و ایجاد بستر مناسب براى کاشت گیاهان، از بین بردن علفهاى هرز و عملیات شخمزنی پیدا کردهاند. با توجه به اهمیت این دستگاه و ارتعاشات زیاد آن در این پژوهش به بررسی ارتعاشات تراکتورهای دستی در دور موتور و توانهای متفاوت پرداخته شده و در نهایت راههای کاهش این ارتعاشات را بررسی میکنیم. یکى از عوامل موثر در افزایش ارتعاشات تراکتورهای دستی، افزایش دور موتور و توان آن میباشد. ارتعاش تراکتور دستی بیش از آنکه از ناهمواریهای زمین باشد بیشتر به خاطر ضربههاى مداوم پیستون به شاسى در مرحله توان است. عامل اصلى افزایش ارتعاش در تراکتورهای دستی موتور آن است. با انتقال ضربات پیستون به دیگر قسمتها و تقویت آن در دسته، این ارتعاش افزایش مىیابد. به دلیل کاهش هزینه، تسریع در ساخت و کاهش جرم تراکتورهای دستی و همچنین براى سادهسازى ماشین و ساخت آن در یک حجم کوچک، از سیستمهاى عایق ارتعاش در مسیر موتور تا دسته و انواع سیستمهاى ایمنى صرفنظر میشود. ارتعاشات در انتقال از شاسى تا دسته نه تنها کاهش نمییابد بلکه در اثر ارتعاشات آزاد، مقدار آن افزایش پیدا میکند. جهت کاهش ارتعاشات انتقالی به دست و بازو و کل بدن کاربران تراکتورهای دستی باید منبع اصلى ارتعاشات )موتور( از بدنه تراکتور دستی به وسیله سیستم تعلیق جدا شود. همچنین با نصب دستگیرههاى ضد ارتعاش بر روى دسته تراکتور میتوان بخش زیادى از ارتعاش انتقالی به دست و بازوى کاربر را میرا کرد. نصب و جایگذارى ایزولاتورهاى ارتعاش در بخشهاى مختلف از جمله موتور تراکتور دستی بخش وسیعى از میزان ارتعاشات انتقالی به دست و بازو را کاهش میدهد. همچنین اتصال صلب دسته تراکتور دستی به شاسى باعث افزایش ارتعاش انتقالى به دستهاى کاربر میشود. بنابراین با افزایش قابلیت ارتجاعى در دسته میتوان میزان ارتعاشات را کاهش داد. نتایج بدست آمده میتواند برای طراحی و بهبود وضعیت موجود این تراکتورها که کاربرد فراوانی دارند مورد استفاده قرار گیرد.

کلیدواژه ها:

ارتعاشات ، تراکتور دو چرخ ، جاذب ارتعاشی ، کاهش ارتعاشات