بررسی روابط بعضی از صفات مورفولوژیکی در توده گندم های کلکسیون بانک ژن گیاهی ملی ایران به روش تجزیه علیت

جهت اصلاح نباتات پی بردن به روابط بین صفات مورفولوژیکی در جمعیت مورد بررسی امری ضروری است. بدین منظور، 512 توده گندم به همراه سه رقم روشن، کویر و ماهوتی (به عنوان شاهد) در قالب طرح آگمنت در سال زراعی 89 - 1388 درمزرعه ی پژوهشی بانک ژن گیاهی ملی ایران کشت گردید. بعضی از صفات مهم زراعی، مورفولوژیکی و فنولوژیکی مانند: تعداد روز تا خوشه دهی، تعداد روز تا گلدهی، تعداد روز تا رسیدن کامل، طول دوره پر شدن دانه، ارتفاع بوته، طول خوشه، تعداد سنبلچه در خوشه، تعداد گلچه در سنبلچه، تعداد دانه در خوشه، وزن صد دانه و وزن دانه پنج خوشه، طبق دستورالعمل IPGRI (مؤسسه بین المللی ذخایر توارثی گیاهی) ارزیابی گردید. نتایج رگرسیون گام به گام نشان داد صفات تعداد دانه در خوشه و وزن صد دانه در مجموع 2/ 95 درصد از تغییرات وزن دانه پنج خوشه را توجیه می نمایند. نتایج تجزیه علیت نشان داد که اثر مستقیم تعداد دانه در خوشه و وزن صد دانه بر روی وزن دانه پنج خوشه به ترتیب 790 / 0 و 661 / 0 بود . نتایج این بررسی حاکی از آن است که صفاتی مانند تعداد دانه در خوشه و وزن صد دانه را می توان به عنوان شاخص های انتخاب در جهت ازدیاد پتانسیل تولید گندم توصیه نمود.

کلیدواژه ها:

گندم ، صفات مورفولوژیکی ، رگرسیون ، تجزیه علیت