بررسی اثر کودهای نیتروژن، فسفر و تلقیح ریزوبیوم در رشد نخود دیم رقم پیروز

به منظور بررسی اثرات کاربرد کودهای نیتروژنه، فسفره و تلقیح باکتری ریزوبیوم در رشد نخود رقم پیروز در شرایط دیم این آزمایش در قالب طرح بلوکهای کامــل تصادفی بــا 7 تیمار و در 4 تکرار در روستای نساره علیا ازتوابع شهرستان دیواندره استان کردستان در طول 3 سال در بهار(1390تا1392) مشتمل بر تیمارهای زیر به اجرا در آمد: (1) تیمارشاهد(بدون تلقیح ریزوبیوم و بدون مصرف کود)، (2) تلقیح ریزوبیوم و بدون مصرف کود(3) مصرف 30 کیلوگرم در هکتار نیتروژن،(4) تلقیح ریزوبیوم با مصرف 15 کیلوگرم در هکتار نیتروژن و 40 کیلوگرم در هکتارP2O5، (5) بدون تلقیح ریزوبیوم با مصرف40 کیلوگرم در هکتارP2O5، (6) بدون تلقیح ریزوبیوم با مصرف 30 کیلوگرم در هکتار نیتروژن و 40 کیلوگرم در هکتارP2O5،(7) تیمار تلقیح ریزوبیوم با مصرف 40 کیوگرم در هکتارP2O5. نتایج نشان داد تلقیح ریزوبیوم در مقایسه با عدم تلقیح اثر مثبت در تثبیت بیولوژیکی ازت داشت. تلقیح ریزوبیوم نه تنها موجب افزایش غده های مؤثر ریشه ای گردید، بلکه عملکرد دانه نخود پیروز را نیز افزایش داد. کاربرد کود نیتروژن اثر منفی روی غده های مؤثر ریشه ای داشت، اما در مقایسه با تلقیح ریزوبیوم اثر بیشتری در بهبود عملکرد دانه نخود رقم پیروز بجای گذاشت. تلقیح ریزوبیوم به همراه فسفر در مقایسه با تیمار مصرف فسفر و تیمار بدون فسفر نقش بیشتری در افزایش غده های مؤثر ریشه ای داشت. نتایج نشان داد، تلقیح ریزوبیوم اثر مثبت در افزایش تثبیت بیولوژیکی ازت وعملکرد دانه نخوددیم رقم پیروز داشته و کاربرد زیاد کود نیتروژن اثر بخشی تلقیح را کاهش داده است. بررسی های دیگر نشان داد در تیمارهای با تلقیح ریزوبیوم در مقایسه با تیمارهای مصرف کود ازته درصد خسارت هلیوتیس وآگروتیس به نحو چشم گیری کاهش یافته است.

کلیدواژه ها:

نخود پیروز ، دیم ، تلقیح ریزوبیوم ، فسفر ، نیتروژن