مقایسه یافته های مدل شبکه استنتاج تطبیقی عصبی فازی به منظور برآورد نقاط مهم رطوبتی در منطقه سد سیستان

آگاهی از نقاط مهم رطوبتی خاک، برای مطالعات آبیاری در مزرعه بسیار مهم و ضروری میباشد اما اندازه گیری آنها به روش مستقیم بسیار پرهزینه و وقتگیر است. توابع انتقالی میتواند روش مناسبی برای تخمین این پارامترها باشد. تحقیق حاضر به برآورد نقاط مهم رطوبتی شامل ظرفیت زراعی و نقطه پژمردگی دایم بهوسیله پارامترهای زودیافت شامل درصد (رس، شن و سیلت) چگالی ظاهری و مواد آلی به روش در منطقه سیستان پرداخته است. بدین منظور 110 نقطه با میانگین فاصله حدود 80 متر از یکدیگر در سطح مزرعه سد سیستان مشخص گردید. سپس از عمق سطحی (0-15 سانتیمتر) نمونههای دست خورده و دست نخورده خاک جمعآوری شد و برای اندازهگیری خصوصیات فیزیکو شیمیایی و هیدرولیکی خاک به آزمایشگاه منتقل گشت و خصوصیات زودیافت خاک شامل بافت خاک (درصد سیلت، شن و رس)، جرم مخصوص ظاهری و موادآلی خاک اندازهگیری شد. ظرفیت زراعی و نقطه پژمردگی دایم با استفاده از دستگاه صفحات فشاری بهدست آمد. پس از جمعآوری دادههای مورد نظر جدول ضریب همبستگی متغیرهای ورودی احتمالی با خروجیهای مورد نظر تشکیل شد و معنیداری همبستگی متغیرهای ورودی و خروجی از نظر آماری بررسیگردید. پس از نرمالسازی دادهها، مدلسازی با روش شبکه استنتاج عصبی-فازی (ANFIS (انجام و نتایج مورد ارزیابی قرار گرفت. در بهترین مدل مقادیر ضریب تعیین، میانگین جذر مجموع مجذور انحرافات خطا و ریشه میانگین مربعات خطا نرمال شده، به ترتیب برابر با 37/0 ، 024/0 و 82/10 برای ظرفیت زراعی و 20/0 ، 028/0 و 68/12 برای نقطه پژمردگی، بدست آمده است که سطح این مدلها خوب تعریف میشود. مقادیر خطای مدل در دادههای آزمون، نسبتا پایین بود، اما پایین بودن مقادیر ضریب تعیین نشاندهنده کارایی نهچندان مناسب مدل ANFIS در شبیهسازی نقاط رطوبتی خاک در مطالعه حاضر است.

کلیدواژه ها:

توابع انتقالی ، استنتاج عصبی-فازی ، ظرفیت زراعی ، نقطه پژمردگی دایم ، بافت خاک ، سد سیستان