بررسی برخی از ویژگی های زیستی زنبورگالزای NeurOteruS guercuSbacCCurum LinnaeuS (Hym.CyInhpidae) در مناطق جنگلی استان اردبیل

در مناطق جنگلی استان اردبیل، گونه های متعددی از زنبورهای گالزا از روی درختان بلوط شناسایی شده است. گونه ی NeuTOteruS guerCuSbaCCCuTunn LinnaeuS به علت دوشکلی جنسی و همچنین عامل خزان زود هنگام برگهای درختان بلوط در مناطق جنگلی حاتم مشی (در امتداد جنگلهای ارسباران) از اهمیت ویژه ای برخوردار است. در این تحقیقی برخی از ویژگی های زیستی این زنبور در سه منطقه ی جنگلی استان اردبیل بررسی گردید. زمان تشکیل نسلهای جنسی و غیر جنسی زنبور گالزا روی بلوط اوری QuerCuSImaCranthera در مناطق جنگلی حاتم مشسی مشکین شهر، اندبیل خلخالی و فندوقلوی اردبیل مطالعه گردید. در مناطق بررسی شده، گالیهای این زنبور فقط بر روی گونه ی بلوط اوری مشاهده شد. محلی تشکیل گالی های نسل جنسی در اوایل فصل رویشی بر روی شاتون ها و نسل غیر جنسی در اواسط فصل رویشی در پشت برگهای گونه ی میزبان مشاهده شد. گالی های جنسی تشکیل شده بر روی شاتون بطور متوسط به قطر یک سانتیمتر، توپی شکل، سبز رنگ با دیوارهی نرم مشخصی گردید. بعد از خروج زنبور گالزا از داخلی گالی، دیواره ی گالی چروکیده و آثار آن نامشخص می شود. گالی های نسل غیر جنسی زنبور در سطح زیرین برگ درخت میزبان تشکیل می شود. متوسط اندازه ی فرم غیر جنسی گالی به قطر 0/5 سانتی متر، پولکی شکل به رنگ کرمی بوده که بتدرج صورتی رنگ و نهایتا به رنگ قهوه ای تبدیل می شوند. دیوارهی فرم غیرجنسی گالی در مقایسه با دیواره ی فرم جنسی گالی سفت، و با جثه ی کوچکتر ارزیابی شد. این گاها قبل از خزان برگها بر روی زمین میریزند. زمستان گذرانی زنبور گالزا به فرم غیر جنسی در داخلی گالی های ریخته شده در سطح خاک مشخص گردید. در این بررسی بیشترین تراکم گالی های غیر جنسی پشت برگ به ترتیب در مناطق جنگلی حاتم مشسی، مناطق جنگلی فندوقلو و مناطق جنگلی اندبیل خلخالی ثبت گردید.

کلیدواژه ها:

گال بلوط ، اردبیل ، Quercus macranthera Neuroterus guercusbacccurum Linnaeus