معماری همساز با اقلیم با تأکید بر طراحی غیر فعال،نمونه موردی شهر زواره

هرمنطقه دارای ویژگی اقلیمی خاص است وگاه این شرایط آنچنان سخت ودشوار است که شرایط زندگی را با مشکل روبرو می کند.طبیعت وشرایط وابسته به آن،آسایش انسان را کاهشداده است.برای همسازی بیشتر باطبیعت نیازمند استفاده از روش هایی در طراحی پلان،حجم و توده،دیوار،کف،سقف،جهت گیری ساختمان و... هستیم.اگر کویر را به یزد ویزد را با بادگیر می شناسیم،زواره را باید به صفه هایش شناخت.صفه هایی که شرایط زندگی را مهیا کرده است.در زواره به دلیل وجود باد و شن های روان استفاده از بادگیر میسر نیست.لیکن صفه به همراه طراحی سقف آن روش مناسب معماری همساز با اقلیم می باشد.پیرنیا در بحث گونه شناسی تاریخی،به تداوم الگوهای سازمان یابی فضای خانه اشاره می کند:«قدمت خانه های چهار صفه به قبل از اسلام می رسد،گسترش دیگر این نوع خانه به صورت کوشک بوده است...با بزرگ شدن ابعاد خانه چهار صفه و گسترش فضاهای آن قادر به پوشاندن فصای وسط نبودند واین فضا به حیاط تبدیل شده است.درطرح جدید در دوطرف حیاط،صفه و در دوطرف دیگر،اتاق قرار داشتند»(پیرنیا،محمدکریم،166:1371)الگوی چهار صفه در خانه های زواره،میبد،اردکان،یزد،طبس،بشرویه و... بخشی از فضای سرپوشیده و گاه ستون اصلی سازماندهی فضای مسقف می باشد.در سبک خانه های چهار صفه،فضای مرکزی واصلی خانه چهارصفه می باشد.آنچه که غیر ازآن در خانه مشاهده می شود،همگی نتیجه گسترش مرحله به مرحله ساختمان و الحاقات مختلف تاریخی است.روش تحقیق این مقاله،گردآوری مطالب به صورت مطالعه نمونه های موردی،خانه های قدیمی زواره،کتاب،اسناد ومدارک کتابخانه ای می باشد،که با بررسی و مقایسه مطالب و طبقه بندی آنان نتیجه حاصل شده است.

کلیدواژه ها:

زواره ، صفه ، طراحی معماری غیر فعال