کاربردهای انرژی زمین گرمایی به عنوان انرژی جایگزین و جایگاه آن در سبد انرژی ایران

وابستگی شدید ونیاز فزاینده جهان به منابع انرژی که عامل اساسی رشد فعالیت های اقتصادی محسوب می شود ازیک طرف ومحدودبودن ذخایر نفتی وسایر سوختهای فسیلی از طرف دیگر، جهان را درسالهای اخیر با مسأله بسیار پیچیده چگونگی تأمین انرژی مورد نیاز آینده مواجه ساخته است.دراین میان استفاده از انرژی زمین گرمائی بدلیل عدم تولید آلودگی و رایگان ودر دسترس بودن اهمیت ویژه ای دارد.انرژی ژئوترمال (Geothermal) یا انرژی زمین گرمائی، حرارت استحصال شده از زمین می باشد که در داخل زمین بر اثر تجزیه رادیوایزوتوپها(عناصر ناپایداری مانند اورانیوم، توریوم،پتاسیم) بوجود می آید.بشرمدتهاست که از منابع انرژی زمین گرمائی با درجه حرارت پائین(چشمه های آبگرم)استفاده میکند،اخیراً نیز از این انرژی درتامین گرمایش گلخانه ها، استخرهای تفریحی، پیشگیری از یخ زدگی معابر، پمپ های حرارتی جهت تامین گرمایش و سرمایش ساختمان و برخی ازفرآیندهای صنعتی استفاده میشود.آمارسال 2000 بیانگر این است که درسطح جهان ظرفیت نصب شده برای مصارف مستقیم در حدود 16 هزار مگاوات بوده که به میزان 45 تراوات ساعت انرژی تولید شده وظرفیت نصب شده برای مصارف غیر مستقیم(تولید الکتریسیته )حدوداً 8هزار مگاوات بوده که به میزان 42 تراوات ساعت برق زمین گرمایی تولید شده است که باتولید این میزان انرژی الکتریکی از انتشار 40 میلیون تن گاز دی اکسید کربن دراین سال جلوگیری به عمل آمده است. در ایران ازسال 1354 وبه منظورشناسائی پتانسیل منابع انرژی زمین گرمائی، مطالعات گسترده ای توسط وزارت نیرو در نواحی شمال و شمال غربی ایران در محدوده ای به وسعت 260 هزارکیلومتر مربع آغاز گردیده است.با درنظر گرفتن ظرفیت موجود این سوال اساسی مطرح است که انرژی ژئوترمال میتواند جایگزینی مناسب برای سوخت های فسیلی باشد؟در این پژوهش به بیان منشأ انرژی زمین گرمایی و کاربردهای مستقیم و غیر مستقیم آن پرداخته شده است ودر ادامه مناطقی درکشور که می توان در این مناطق از انرژی زمین گرمایی استفاده کرد معرفی میشود.در نهایت جایگاه انرژی زمین گرمایی درایران و مزایای استفاده از این انرژی در کشور بیان شده است.دراین مقاله با استفاده ازروش تحلیلی-توصیفی وبا جمع آوری داده های اسنادی،سایت وزارت نیرو وسایت انرژی های نو به مطالعه انرژی زمین گرمائی پرداخته می شود

کلیدواژه ها:

ژئوترمال ، جایگاه انرژی زمین گرمایی ، انرژی جایگزین ، کاربرد مستقیم و غیرمستقیم ، سبدانرژی