تغییرات ضریب چاقی و ضریب چاقی نسبی ماهی شیپ و ارتباط آن ها با برخی از پارامترهای محیطی در دریای خزر طی سال های 1369 الی 1392

در سواحل ایران 5 گونه از ماهیان خاویاری زیست نموده و توسط صیادان صید می شوند. که یکی از این گونه ها، ماهی شیپ (Acipenser mudiventris) است که در مقایسه با سایر گونه های ماهیان خاویاری کمترین میزان صید را دارا است. وضعیت بلوغ جنسی، سطح منابع غذایی در دسترس، سن، جنسیت و گونه ماهی بر روی مقدار ضریب چاقی تاثیر دارند و وضعیت این شاخص فاکتوری برای مقایسه کیفیت ماهی از نظر چاقی است. فاکتور وضعیت چاقی نسبی را می توان برای مقایسه وزن یک نمونه ماهی با میانگین وزن در همان طول به کار برد. هدف از این مطالعه علاوه بر بررسی تغییرات شاخص های فوق و همچنین تعیین تاثیر عوامل محیطی از جمله درجه حرارت سطح آب دریای خزر، سطح آب دریای خزر و حجم آب ورودی رودخانه ولگا بر روی این شاخص ها طی سال های 1370 الی 1392 است. در این مطالعه با استفاده از داده های جمع آوری شده از صید ماهیان خاویاری طی سال های 1369 الی 1392، پس از محاسبه رابطه طول چنگالی و وزن کل، ضریب چاقی CF، برای برآورد ضریب چاقی نسبی Kn، محاسبه شد. برای تعیین رابطه بین پارامترهای محیطی از روش ر گرسیون چند متغیره گام به گام استفاده شد. برای تجزیه و تحلیل آماری داده ها از نرم افزار SPSS نسخه 24 استفاده شد. نتایج نشان داد که میزان ضریب چاقی بین 0/85 -0/71 و ضریب چاقی نسبی بین 1/06 -0/88 متغیر بوده و طی سال های مذکور هر دو متغیر روند کاهشی معنی داری داشته اند. میانگین درجه حرارت سطح آب روند افزایشی داشته و از کمتر از 15 درجه سانتی گراد به بیش از 16 درجه سانتی گراد رسید. سطح آب دریای خزر بین 26/71- الی 25/72-متر و حجم آب ورودی رودخانه ولگا نیز بین 176/2 الا 333/9 میلیون مترمکعب در نوسان بود و رابطه قوی و معنی دار بین ضریب چاقی و ضریب چاقی نسبی با پارامترهای مذکور وجود دارد.

کلیدواژه ها:

ضریب چاقی ، ضریب چاقی نسبی ، پارامترهای محیطی ، تغییر اقلیم ، دریای خزر