وضعیت شکوفایی جلبکی در آب های استان بوشهر در فاصله سال های 1385 تا 1395

تاثیر تغییرات شدید و نامتعارف آب و هوایی در کره زمین، زمینه ای برای وقایع غیرمعمول همچون شکوفایی های جلبکی مضر در سراسر دنیا و اکوسیستم حساس خلیج فارس گردیده است. رشد و تکثیر انفجاری فیتوپلانکتون ها به عنوان یکی از نشانه های قابل رویت از یوتریفیکاسیون، یک نگرانی رو به رشد در سراسر جهان است، چرا که بیش از 99 درصد موجودات آبزی برای بقاء، مستقیم یا غیرمستقیم به فیتوپلانکتون ها وابسته اند. پایش فیتوپلانکتون ها، در راستای درک فرآیندهای مرتبط با چالش های زیست محیطی امروزه از جمله آسیب انسانی و اکوسیستم است. تا پیش از سال 1386 تراکم و حضور مقطعی Gymnodinium sp., Oscillatoria sp. Prorocentrum sp., Noctiluca sp و Alexanderium sp در آب های استان بوشهر گزارش شده است، اما گزارشات شکوفایی گسترده در جنوب استان بر اثر جنس های Noctiluca بوده است. پس از شکوفایی جلبکی مضر و مرگبار ناشی از گونه کوکلودینیوم در آب های استان هرمزگان در مهر ماه 1387، گستره این شکوفایی در چهارم آذر ماه همان سال به آب های استان بوشهر رسید. در طول ماه های آذر تا بهمن 1387، این گونه با گذشت زمان و به تدریج از نایبند در جنوب استان، به مناطق شمالی گسترش یافت ودر هفته اول بهمن ماه به منطقه جزیره شمالی (جنوب بندر گناوه) رسید. علی رغم استفرار گسترده چند ماهه شکوفایی، شدت تلفات ماهیان بسیار محدود بود. در سال 1389 تراکم بالای فیتوپلانکتونی متاثر از جمعیت جنس های Phaocystis از انواع Phytes Prymnesio، در ماه های مهر و آبان و بوشهر بود. همین گونه در آب های شمال بوشهر شکوفایی جلبکی گسترده ای با تراکم 650000 سلول در لیتر را سبب گردید. در شهریور همین سال، گونه ای از جنس Prorocentrum غالب بود. تنوعی از دینوفیسه به ویژه دو گونه از جنس Prorocentrum ماه های شهریور،مهر، آبان، فروردین، اردیبهشت، خرداد و تیر، تقریبا در تمام ایستگاه ها دیده شده اند. شکوفایی جلبکی مضر شهریور ماه 1390 منطقه راس خورخان در عمق 36 متری نمونه غالب Alexanderium با حداکثر تراکم 2 میلیون سلول در لیتر شناسایی گردید. در مجتمع پرورش میگوی بویرات در 31 مرداد 1392، Alexanderium با تراکم 124500 سلول در لیتر شکوفا شد. درحالی که استخرهای پرورشی سایت حله شهریور همین سال شاهد، شکوفایی جنس Tsimlesarte بودند. مرداد ماه 1395 در آب های دور از ساحل بوشهر شکوفایی جلبکی جنس Prorocentrum، رخ داد که علی رغم بوی تعفن ناشی از بار آلودگی بالا مواردی از مرگ ومیر دیده نشد.

کلیدواژه ها:

فیتوپلانکتون ، شکوفایی جلبکی ، مرگ و میر آبزیان ، بوشهر