بررسی مسائل هیدروژئومورلوژی و فرونشست ناشی از افت سطح آبهای زیرزمینی در دشت اردبیل و راهکارها

اردبیل یک شهر قدیمی و توریستی میانه اندام یا پتانسیل محیطی بالا است که در دهه های اخیر رشد قارچی را تجزیه نموده و می نماید. افزایش جمعیت شهر اردبیل و حومه آن در دشت اردبیل دارا بودن خاکهای مستعد زراعی منجر به استفاده بیش از حد از اراضی کشاورزی شده است. از طرفی نیاز روزافزون به منابع آبهای زیرزمینی منجر به افت آبهای زیرزمینی و آلودگی آنها در دشت اردبیل شده است. وسعت کنونی شهر اردبیل بیش از 2398 به بعد بدلیل عامل خشکسالی (مهاجرت شدید عشایر به شهر) و نیز مرکز استان شدن اردبیل بشدت ت شدید شد. سرانه مصرف آب در کشورهای در حال توسعه و کم آب بین 150 تا 200 لیتر است و مصرف سرانه مناطق شهرهای متوسط سردسیری همچون اردبیل 200 لیتر برآورد شده است. مصرف سرانه آب مردم در شهر در هر روز 82533800 لیتر مصرف سالانه حدود 301283700 لیتر برآورد شد. مهمترین علل فرونشست دشت اردبیل بواسطه برداشت بی رویه آبهای زیرزمینی و عوامل تکنوتیکی می باشد. با وجود این بالا رفتن تدریجی دما روند کاهش محسوس بارش در طول دو دهه اخیر و گسترش سطوح آسفالت و ساخت و سازهای انسانی، کاهش وسعت جنگل ها و مراتع طبیعی نیز در تشدید مسئله کم آبی (کاهش آبهای زیرزمینی و فرونشست) دشت اردبیل، مؤثر می باشند. جهت مدیریت اصولی منابع آب دشت اردبیل، مطالعات دقیق حجم دریافتی سفره ها و برداشت آب ضرورت دارد. کنترل روان آبهای رودخانه ها، تغذیه مصنوعی سفره ها، کشت درختان و اهتمام به حفاظت از جنگل ها و مراتع و تشویش و نهادینه کردن مصرف آب برای کاهش مسئله کم آبی در دشت اردبیل اهمیت دارد. از طرفی در صورت احراز شرایط و مسائل اداری با انتقال آب از رودخانه قزل اوزن، مشکل کم آبی دشت حاصلخیز اردبیل قابل مرتفع شدن هست.