عملکرد ایوان در خانه های سنتی در اقلیم های مختلف ایران

معماری سنتی فضای مادی و معنوی بشر را به گونه ای فراهم می کند که از خلوص و صمیمیت، تعادل و آرامش برخورار باشد؛ از جمله ی این معماری می توان به معماری موجود در خانه های سنتی اشاره کرد که دارای ویژگیهای منحصر به فرد و زیبایی می باشند. هم معماری موجود در این خانه ها و هم عوامل تاثیرگذار در شکل گیری آنها، همگی با توجه به نیازهای کاربران و موقعیت خانه ها شکل گرفته اند که از جمله ی آنها می توان به اقلیم هر منطقه اشاره کرد. بنابراین می توان گفت خانه های سنتی بیشترین سازگاری را با طبیعت و اقلیم دارد که این سازگاری به واسطه ی دیدگاه طبیعت گرایانه ی معماران این بناها می باشند. معماران با طراحی درست و توجه به آسایش استفاده کنندگان توانسته اند در عین سادگی، پاسخگوی نیاز ساکنین خانه ها باشند. یکی از این فضاها ایوان خانه های سنتی می باشد که کاربری های چند منظوره ای دارد و فضای کاربردی و آرامش بخشی را در ساختمان ایجاد می کند. ایوان ها فضای نیمه باز جلوی اتاق ها می باشند که نماهای باارزشی را در اطراف حیاط ها ایجاد می کردند و از لحاظ اقلیمی و ایجاد تعادل آب و هوایی نیز بسیار قابل توجه اند. مقاله حاضر که به روش کتابخانه ا ی، تحقیقات میدانی و اسناد تصویری – توصیفی تهیه شده است، ابتدا به شناخت ریشه های این فضا به لحاظ معنایی و نماد شناسی پرداخته و همچنین تاریخچه پیدایش ایوان در معماری ایران و بالاخص معماری خانه بررسی شده، سپس معماری سنتی اقلیم های مختلف مورد بررسی قرار گرفته و در نهایت به بررسی نقش ایوان در خانه های سنتی در اقلیم های متفاوت و تاثیر آن بر آسایش کاربران در نقاط مختلف کشور پرداخته که نتایج حاصل از آن نشان می دهد استفاده از ایوان در خانه ها از لحاظ اقلیمی، زیبایی و کاربردی بسیار حائز اهمیت می باشد.

کلیدواژه ها:

ایوان ، خانه های سنتی ، اقلیم ، عملکرد