تاثیر اقلیم بر معماری شهرها، مطالعه موردی شهر کلاردشت

این پژوهش در پی بررسی عملکرد متقابل اقلیم و معماری شهری بوده و در این راستا و به صورت موردی به معماری شهر کلاردشت در استان مازندران و ارتباط آن با اقلیم شهر و منطقه پرداخته شده است. این پژوهش از نوع اسنادی – تحلیلی بوده که در آن به مطالعه تاثیر اقلیم بر معماری گذشته و حال شهر کلاردشت پرداخته شده است، که طی آن در کنار مطالعات کتابخانه ای به بهره گیری از آمارهای ایستگاههای اقلیمی نیز طرح پرسشنامه های حاوی 20 سوال، جهت اخذ نظرات شهروندان، مهندسان کانون نظام مهندسین کلاردشت و مهندسان دفتر فنی شهرداری در ارتباط با تاثیرات متقابل و معماری کلاردشت در گذشته و حال حاضر و تبعات ناشی از به کارگیری از معماری مدرن و ناسازگار با شرایط و مصالح بومی، مطرح گشته است. طی این پژوهش با استفاده از مدل کوچران تعداد 271 پرسشنامه جهت توزیع در جامعه آماری تعیین گردیده که در مرحله دوم با بهره گیری از مدل احتمالی طبقه بندی شده به تعیین تعداد پرسشنامه در هر محله از شهر پرداخته شد و در نهایت با استفاده از نرم افزار اکسل به رسم نمودارهای حاصل از نظرات جامعه آماری و سپس به تجزیه و تحلیل مشاهدات پرداخته شد. نتایج حاصل از بررسی ها در این پژوهش حاکی از آن است که تحولات معماری شهر کلاردشت و ارتباط آن با اقلیم از نظر زمانی در دو مقطع قابل بررسی می باشد. در اولین مرحله و مقطع که به نوعی می توان آن را از ابتدای شکل گیری سکونتگاههای انسانی در کلاردشت تا اواخر دهه 1360 هجری شمسی ذکر نمود، زمانی است که تعاملی منطقی میان شکل گیری منطقی و تکامل معماری مساکن و سطح شهر کلاردشت و عناصر اقلیمی وجود داشته و تجربه زندگی در اقلیم کوهستانی مورد مطالعه معماری آن را نیز شکل داده است و در دومین مقطع زمانی یعنی از اواخر دهه 1360 تا به امروز که ورود سرمایه گذاران خارجی (غیربومی) با ابزار، مصالح و فنون متنوع و ناسازگار با اقلیم منطقه مورد مطالعه را به دنبال داشته است که نتیجه آن ایجاد مساکن با معماری غیربومی بوده که این امر خود منجر به هزینه های اقتصادی فراوانی برای مالکان مسکن بود. چرا که عدم توجه به عناصر اقلیمی در ساخت مساکن و استفاده از مصالح متناسب با اقلیم بومی سبب شده تا هزینه های سوخت، مرمت و حتی بازسازی بناها به عنوان هزینه های مازاد در دست صاحبان املاک قرار گرفته و از سوی دیگر این عناصر غیربومی تاثیر نامطلوبی را نیز بر محیط زیست منطقه گذاشته است.

کلیدواژه ها:

شهر ، عناصر اقلیمی ، طراحی اقلیمی ، معماری شهری ، کلاردشت ، مدل کوچران