مطالعه ترجیح تخم ریزی و استقرار شپشه دندانه دار برنج Oryzaephilus surinamensis (Coleoptera, Silvanidae) روی برخی ارقام برنج محلی استان فارس در شرایط آزمایشگاهی

آنتی زنوز نوعی مکانیسم مقاومت گیاه است که از استقرار و تشکیل کلنی حشره آفت جلوگیری می کند. گیاهان واجد مقاومت آنتی زنوز موجب کاهش آلودگی های اولیه نسبت به گیاهان حساس می شوند که یکی از خصوصیات گیاه میزبان است و تخمریزی و استقرار آفت را تحت تاثیر قرار می دهد. در این تحقیق آزمایش های آنتی زنوزی در 2 گروه مختلف ترجیح تخمریزی و استقرار روی 5 رقم برنج محلی استان فارس (طارم محلی، انبربو، چمپا، کامفیروزی، لنجونی) و دو رقم جدید برنج (IRTON2 و 8405) به شپشه دندانه دار برنج (Coleoptera,Silvanidae) Oryzaephilus surinamensis (L.) در سال 1390 در شرایط کنترل شده آزمایشگاهی در دمای 28±1 درجه سلسیوس، رطوبت نسبی 5±70 درصد و تاریکی در قالب طرح کاملا تصادفی انجام گرفت. آزمایش ترجیح تخم ریزی حشرات ماده در آزمون انتخاب آزاد با رها سازی 12 جفت حشره نر و ماده در 5 تکرار و در مدت 72 ساعت روی ارقام مختلف برنج ارزیابی شد. بررسی استقرار شپشه دندانه دار برنج با رها سازی 75 حشره نر و ماده یک تا سه روزه در 5 تکرار و در دو زمان 24 و 48 ساعت انجام شد. به دلیل معنی دار نبودن اثرات متقابل رقم و زمان، مدت 24 ساعت می تواند برای ترجیح میزبان و استقرار حشرات کامل کافی باشد. تجزیه آماری نشان داد که ترجیح تخمریزی در ارقام مورد آزمایش در سطح پنج درصد معنی دار است به طوری که میزان تخمریزی روی رقم چمپا کمترین بود. بر اساس نتایج به دست آمده از این مطالعه، رقم های طارم محلی و انبربو به عنوان رقم حساس و رقم های چمپا، 8405 ، لنجونی و کامفیروزی به عنوان ارقام دارای پتانسیل مقاومت به شپشه دندانه دار برنج محسوب و مدنظر قرار گرفته تا در آزمایشات تکمیلی مورد بررسی بیشتر قرار گیرند.

کلیدواژه ها:

شپشه دندانه دار برنج ، ارقام برنج ، تخم گذاری ، ترجیح ، مقاومت گیاهان