شار حرارت خاک مورد استفاده در رابطه فائو- پنمن- مونتیث و آشنایی با نحوه تغییرات آن

شار حرارتی خاک (G) یکی از اجزای اصلی رابطه فائو- پنمن- مونتیث میباشد که برای محاسبه میزان تبخیرتعرق نیاز بهدانستن آن است. شار حرارتی خاک نقش مهمی در پویایی انرژی سطحی زمین توسط محدود کردن مقدار انرژی در دسترسبرای گرمای نهان (λE) بازی می کند. همچنین معیاری برای تغییر اقلیم می باشد. دانستن شارحرارت خاک و آشنایی با نحوه تغییرات آن میتواند در مدریت بهره برداری از زمین بسیار کاربردی باشد. در این تحقیق شار حرارتی خاک برای سه شهر تبریز، اصفهان و رشت با استفاده از داده های هواشناسی مراکز سینوپتیک هر منطقه محاسبه گردید. نتایج نشان داد بیشترین مقدار شار گرمای خاک در تبریز مربوط به اسفند ماه و به مقدار 0/32 0 مگاژول بر متر مربع درروز و در اصفهان و رشت مربوط به فروردین ماه به مقدار 0/77 و 0/74 مگاژول بر متر مربع در روز می باشد. کمترین مقدار شارگرمای خاک در هر سه شهر مربوط به آبان ماه و به مقدار 0/44-، 1- و 0/86- مگاژول بر متر مربع در روز بهترتیب برای شهرهای تبریز، اصفهان و رشت میباشد. کمترین میانگین قدرمطلق شار گرمای خاک مربوط به شهر تبریز و به مقدار 0/23 مگاژول بر متر مربع در روز از نظر عددی میباشد. میانگین قدرمطلق شار گرمای خاک مربوط به شهرهای رشت و اصفهان به ترتیب برابر 0/5 و 0/59 مگاژول بر متر مربع در روز میباشد. کوچک بودن میانگین قدرمطلق شار گرمای خاک بیانگر کم بودن تغییرات دمای هوا در منطقه است.

کلیدواژه ها:

شار حرارتی خاک ، فائو- پنمن- مونتیث ، تابش خالص ، دمای هوا ، چرخه فصلی