هویت مکان – حس مکان معماری الگوریتمیک در شهرسازی (تطبیق معماری الگوریتمیک شهری با حس مکان)

در بررسی رابطه انسان و محیط ،شناخت عناصر کالبدی، ویژگیهای محسوس محیط و معانی و پیام های برخاسته از آن حائز اهمیت است . شناخت بهتر محیط زمانی ارزش بیشتری می یابد که علاوه بر بررسی عناصر و ویژگی های کالبدی محیط، معانی و مفاهیم برخاسته ازآن و ادراکات کنشگران نیز مورد واکاوی قرار گیرد. حس مکان از جمله مفاهیمی است که شناخت بیشتر آن می تواند به محققان و برنامه ریزان در زمینه های گوناگون یاری رسانده ودر نهایت منجر به توسعه محیط شود حس مکان، به معنای دریافت ویژگی های معنایی محیط و شخصیت مکان توسط استفاده کنندگان از محیط می باشد. حسی که توسط ادراک ذهنی مردم از محیط و دریافت احساسات آگاهانه یا ناآگاهانه آن ها از محیط دریافت شده و استفاده کننده را در ارتباطی تنگاتنگ با محیط قرار م یدهد. حس مکان موجب ایجاد حس رضایتمندی در استفاده کننده شده و با یادآوری فرهنگ یا تاریخ یک اجتماع ویا تجارب ذهنی گذشته فرد، بر مفهوم هویت تأکید کرده و کیفیت فضای ساخته شده را برای مخاطب ارتقاء می بخشد ویژگی های کالبدی محیط که شامل تعاملات اجتماعی و همچنین معانی هویتی وذهنیت می باشد ، بر القاء حس مکان تأثیر گذار می باشد (فلاحت و نوحی 1390 ، 320) آنچه سرنوشت رنسانس را رقم زد، ظهور و فهم علم با محوریت فیزیک و ریاضی بود واژه «الگوریتم» برخلاف ظاهر لاتین خود، برگرفته از نام ریاضیدان و ستاره شناس و جغرافیدان نامی ایرانی، ابوجعفر محمد بن موسی خوارزمی (الخوارزمی)، گرفته شده است. هرچند در ابتدا از الگوریتم ها برای پاسخ به مسائل منطقی و ریاضی استفاده میشد، اما این ابزار به تدریج دامنه خود را به عرصه های دیگر علم نیز گسترش داد. یکی از بهترین و در عین حال پیچیده ترین نمونه های کاربرد چنین رویکردی را می توان با تحلیل بافت های شهری باز مانده از هزاران سال پیش به روشنی دید. تحلیل هندسی چنین شهرهایی غالبا نشان از سلطه گونه ای الگوریتم نا آگاهانه برای شکل دهی فضاهای شهری، پخش فضاهای سکونتی و گسترش شبکه های دسترسی در بافت های ارگانیک آن ها دارد. اما آن چه امروز تحت عنوان طراحی الگوریتمیک مورد اقبال گسترده دفاتر معماری قرار گرفته را می توان با بیانی متفاوت نیز تعریف کرد. طراحی الگوریتمیک در معنای امروزی خود به معنای «به کاربستن نرم افزارهای کامپیوتری برای خلق فرم و فضا، بر اساس مجموعه ای از دستورهای برگرفته از قوانین حاکم بر معماری نظیر قوانین ساخت و ساز، تیپولوژی، برنامه ریزی معماری و حتی سنت های رایج در زبان معماری هر منطقه » است. تفاوت اصلی استفاده از الگوریتم در معماری سنتی و معماری امروزه ورود کامپیوتر ها به این عرصه است . این امتیاز الگوریتم ها در فرآیند طراحی معماری را باید توانایی آن ها برای برقراری تعامل میان ذهن معمار و توانایی پردازش کامپیوتر دانست. به بیانی دیگر می توان الگوریتم را ترجمان زبان انسان به زبان کامپیوتر دانست . هلن کاسل معتقد است : ((عملکرد گرایی نوینی در طراحی دیده می شود که گرایش به سمت کارایی ساختمان ، تفکر استراتژیک و حل مسئله دارد تا بتواند فشارها و مشکلاتی که جهان کنونی در حال بالا آوردن آن است را حل و فصل کند)) . با این حال این روند روندی دو سویه و تدریجی است، و سبب میشود طراح را نیز تحت تاثیر احکام و محدودیت های خود قرار دهد. معماری نه یک علم (به معنای عامه علم) بلکه هنر است هنر آفرینش ، هنر خلق کردن مانند سایر هنرها.این هنر نیاز به یک هوش دارد ، این هوش یک روح هنری است نه یک روند بر اساس دستورها و الگوریتم های خاص .