مروری تاریخی بر معماری اسلامی منقوش بر مجموعه تاریخی – مذهبی بسطام در راستای اهمیت سنجی بقاع متبرکه در ازمنه قدیم

بر دامنه های شرقی البرز، در انتهای شمال شرقی ایالت قومس قدیم مردی در دامان خاک آرمیده است که از یومن بودنش در دامان این دیار، می توان به آثار تاریخی گرانبهایی اشاره کرد که بر سر مزار وی بنا گردیده اند، آثاری شگرف که بیش از هزار سال (از قرن سوم هجری تا به امروز) را در غبار زمان دوام آورده و با خاطراتی تلخ و شیرین از ایرانی آباد و سربلند خود را به امروز رسانده اند. مجموعه تاریخی بسطام به لحاظ اهمیت آن در بین مسلمانان جهان اعم از شیعه و سنی، در قرون گذشته همیشه در بین پادشاهان و خوانین ایران زمین از درجه اعتناء قابل توجهی برخوردار بوده است. به طوری که آثار منتسب به این بقعه متبرکه در دوره سلاجقه، ایلخانی، تیموری، صفوی و قاجار مورد مرمت و بازسازی واقع شده اند. توجه کافی به این مجموعه و دیگر بناهای مشابه در ادوار مختلف حکومت سلاطین ایران نشان از اهمیت والای بناهای اسلامی در بین مردم ایران زمین داشته و دارد. لذا این مقاله توصیفی تحلیلی در راستای امتداد بخشیدن به این سنت نیک و حسنه، سعی در ارائه توصیفی دقیق از تاریخچه شکل گیری این بنا و مجموعه منتسب به آن داشته؛ و با ریز بینی به مرور آثار معماری بی نظیر جای گرفته بر پهنه این مجموعه تاریخی پرداخته است تا در نهایت توانسته باشد قدمی هر چند کوچک در جهت کمک به برجسته سازی اهمیت این مجموعه و دیگر ابنیه های متبرکه با تأکید بر توجه تاریخی به این اماکن از سوی اقشار مختلف از سلاطین گرفته تا عامه مردم، هم به لحاظ مذهبی و هم به لحاظ تاریخی برداشته باشد

کلیدواژه ها:

بسطام ، اماکن تاریخی – مذهبی ، مجموعه تاریخی مذهبی بسطام ، اهمیت سنجی آثار تاریخی مذهبی