دریاچه ارومیه، مسیر بحرانی احیا

در این مقاله ابتدا منحنی روند تغییرات رقوم سطح آب و مساحت دریاچه ارومیه در 50 سال اخیر، مقایسه تغیییرات بارش و سطح اب دریاچه، منحنی تغییرات سطح و حجم آب دریاچه با توجه به رقوم سطح آب، زمین‌شناسی و مسائل مرتبط با آن ارائه شده است بررسی نمودار بارش – تراز دریاچه نشانگر این واقعیت است که در سالهای اخیر روند کاهش تراز دریاچه مستقل از روند بارش حوضه آن می‌باشد. در ادامه، آوردها شامل جریان‌های سطحی و زیرزمینی و مصارف آب، روند تغییرات اراضی زراعی و راندمان‌های مصرف آب بررسی و با اشاره به نتایج آزمایشات انجام یافته، ضرابی ذخیره، نفوذپذیری، قابلیت انتقال و میزان آب رسوبات آبرفتی دریاچه که جزو خاکهای شور می‌باشد برآورد گردیده است. نتایج آزمایشات انجام یافته در بستر خشک دریاچه نشان می‌دهد که میزان ضرایب ذخیره و نفوذپذیری در آبرفت دریاچه بسیار پایین و به ترتیب برابر 3/0 درصد و 2/0-3/0 سانتی‌متر در ساعت در لایه 50 سانتی‌متری خاک سطحی می‌باشد که از میزان آب موجود در سفره آبرفتی نشان داد که امکان تغذیه مستقیم دریاچه از طریق سفره اطراف آن بسیار کم است و منابع آب سطحی تأثیر بسزایی در دریاچه دارد. نهایتاض به وضعیت تبخیر در بستر خشک دریاچه، میزان تبخیر از دریاچه، رابطه آن بامیزان شوری،‌میزان نمک اشباع در آب پرداخته و کل نمک موجود در دریاچه محاسبه و به عواقب خشک شدن دریاچه با مدنظر قرار دادن سونامی نمک و سونامی مهاجرت اشاره می‌شود، در پی آن کمبودها در دریاچه و لزوم انتقال اب از حوضه‌های مجاور به حوضه ارومیه و پتانسیل بهره‌بردرای مورد کنکاش قرار گرفته و پیشنهادات قانون‌گذاری برای بستر و حریم دریاچه و اولویت‌های اجرایی ارائه می‌گردد.

کلیدواژه ها:

پسروی دریاچه ارومیه ، مصارف در حوضه دریاچه ، اورد حوضه ارومیه ، پتانسیل بهره‌برداری ، سونامی خاک