ارزیابی عامل ناهمواری در پهنهبندی اقلیم- گردشگری استان خراسان رضوی

ناهمواری یکی از مهمترین عوامل تأثیرگذار و کنترل کننده اقلیمی است. از جهتی، اقلیم نقش مهمی را در فعالیتهای گردشگری ایفا میکند. دراین مقاله با استفاده از شاخصTCIبه ارزیابی اقلیم گردشگری استان خراسان رضوی پرداخته و سعی شد، نقش عامل ناهمواری شامل ارتفاع و جهت شیب در پهنه بندیهای اقلیمی بررسی شود. شاخص مورد نظر برای 11 ایستگاه سینوپتیک، کلیماتولوژی، بارانسنجی که دارای آمار مشترک 11 ساله2005-1987 بودند، اجرا شد. در همین راستا ضمن تحلیل پارامترهای اقلیمی مرتبط با روشTCIو تأثیر عامل ناهمواری در آنها، منطقه مورد مطالعه از لحاظ وضعیت آسایش اقلیم گردشگری پهنه بندی شد. برای بررسی جهت شیب، شاخصTCIبرای ایستگاههای مورد نظر به روش دستی محاسبه و با ایستگاههای همعرض خود مقایسه شد و برای بررسی ارتفاع نیز روش ترکیبی رگرسیون و IDWبرای درونیابی مورد استفاده قرار گرفت. با توجه به نقشه ها و با در نظر گرفتن عامل ارتفاع، دو ماه آخر فصل بهار، ماه آخر تابستان و اول پاییز به دلیل اینکهTCI> 80 است، بالاترین پتانسیل و بهترین شرایط اقلیم گردشگری را داراست و بسیار متفاوت با پهنه بندی بدون در نظر گرفتن ناهمواری میباشد. همچنین اعمال جهت شیب در محاسبات، درایستگاههای همعرض نشان داد که جهت شیب، طبقهبندی اقلیم گردشگری را تغییر میدهد، به طوری که این تغییرات در طبقهبندی اقلیمی دو ایستگاه نیشابور- مشهد و تربت حیدریه- تربت جام آشکار است. با توجه به این که استان خراسان رضوی از آب و هوای متنوعیبرخوردار است، شرایط مناسب و مطلوب اقلیمی برای گردشگری در طول سال با توجه به تغییر فصول و تغییر شرایط آب و هوایی در بین نواحی مختلف استان متغیر است و تحت تأثیر ناهمواریها قرار دارد.

کلیدواژه ها:

خراسان رضوی ، جهت شیب ، ارتفاع.TCI