منطق فازی و ارزشگذاری نسبی گیاهان در دانش بومی ( مطالعه موردی: ارزشگذاری گیاهان مرتعی نزد بهره برداران مراتع چهارباغ در جنوب گرگان)

استفاده همزمان از دانش بومی و دانش رسمی، یک استراتژی اساسی است که توسط متخصصان گوناگون مورد تأکید قرار گرفته و مدیریت منابع طبیعی نیز از این امر استثنی نیست. در دانش سنتی تأکید بر دانش ساکنان هر منطقه است چیزی که مهم است درک افراد محلی از محیط اطراف خود می باشد. لذا، پژوهش حاضر نیز با در نظر گرفتن همین استراتژیک انجام گرفته است هدف از این مطالعه شناسایی گیاهان ناخواسته، دیدگاه دامداران مرتعی و مقایسه آن با متون دانشگاهی و بررسی ارزشگذاری نسبی یا مطلق این گیاهان نزد دامداران است. این مطالعه یک پژوهش کیفی است و شناسایی گیاهان ناخواسته از طریق مصاحبه و حضور مستمر در بین دامداران روستای چهارباغ شهرستان گرگان صورت گرفت. روش بررسی شامل مصاحبه، مشاهده و ثبت داده ها از طریق یادداشت برداری و ضبط صدا بود. همچنین نمونه گیری گیاهان بر اساس نظر دامداران مرتع انجام گردیید. جهت تجزیه و تحلیل داده ها، مطالب فیش نویسی شده، و فیش ها بر اساس شباهت مضامین دسته بندی شد و آنگاه مطالب مرتب شده به اوراق سفید منتقل گردید. در منطقه مورد نظر شش گیاه دیده شد که از دیدگاه دامداران تا حدودی ناخواسته بودند که متعلق به خانواده های مختلف هستند. در این تحقیق با مطالعه دانش دامداران در مورد گیاهانی که در منابع علمی ناخواسته و مهاجم نامیده می شوند. این نتیجه حاصل شد که آنان اعتقاد به ارزشگذاری نسبی گیاهان دارند در صودتی که مطالعات دانشگاهی اکثراَ به ارزشگذاری مطلق گیاهان اشاره دارند. همچنین در دانش بوم زمان ومراحل رشد یا فنولوژی در ارزشگذاری، بیشتر از دانش رسمی مورد توجه قرار می گیرد.

کلیدواژه ها:

دانش سنتی ، ارزشگذاری نسبی ، ارزشگذاری مطلق ، گیاهشناسی