رفع آلودگی نفتی از خاکهای آلوده به روش زیست پالایی

نفت خام روی خاک، تهدیدی جدی و گسترده برای هوا، آبهای زیرزمینی، کیفیت خاک و ریز جانداران گیاهی و جانوری است و پالایش خاکها و رسوبات و آبهای آلوده به نفت، یک چالش جدی و اساسی برای تحقیقات محیط زیست است. از جمله آلاینده های خاک آلاینده های نفتی می باشند که می توان به نفت (Oil)، گازوئیل، حلالهای کلردار، BTEX (بنزن، تولوئن، اتیل بنزن و زایلن)، PHA (پلی هیدرو آروماتیک حلقوی) و ... اشاره نمود. در میان اینها، نفت از معمولترین آلاینده هاست که هم اکوسیستم های آبی و هم خشکی را به خطر می اندازد. همچنین در ایران به دلیل نفت خیز بودن و مصرف بالای مواد نفتی، آلودگی خاک به مواد نفتی یکی از معضلات اساسی می باشد. چهار روش برای اصلاح خاکهای آلوده پیشنهاد می شود: روشهای فیزیکی، شیمیایی، استفاده از bioreactors، استفاده درجا از ریز جانداران (bioremediation) که در این میان کاربرد روشهای زیستی در بین گزینه های اصلاح خاک رجحان دارد. زیست پالایی به عنوان راهکاری مناسب در جهت رفع آلودگی های زیست محیطی به دو روش درجا (In-Situ) و دگرجا (Ex-Situ) به وسیله فرآیندهای بیولوژیکی و توسط میکروارگانیزمها (خصوصا باکتری، مخمر و قارچ) در خاکهای آلوده صورت می پذیرد. زیست پالایی هم می تواند با تکیه بر میکروارگانیزمهای اندوژن (بومی خاک) و هم میکروارگانیزمهای اگزوژن (جداسازی شده از محیط های دیگر) صورت گیرد. تکنولوژی زیست پالایی محیط را بهینه می سازد که میکروارگانیزمهای اختصاصی بتوانند رشد کنند و حداکثر مقدار آلودگی را تخریب نمایند. زیست پالایی در محیط های هوازی و غیر هوازی رخ می دهد. کرمهای خاکی Earthwormمی توانند در پالایش زیستی خاکهای آلوده نفتی به ویژه زمانی که غلظت TPH (کل هیدروکربنهای نفتی) متوسط است (کمتر از 4000 میلی گرم بر کیلوگرم و غیر مرگ آور) راهکاری مفید باشند. درنتیجه تکنولوژی زیست پالایی را می توان به عنوان یکی از بهترین و عملی ترین روشهای رفع آلودگی های نفتی در اکوسیستمهای آبی و خشکی بیان نمود، همچنین یک روش قابل انعطاف، پر اهمیت و تکنیکی برای بهبود نواحی آلوده نفتی می باشد.

کلیدواژه ها:

زیست پالایی ، آلودگی خاک ، TPH ، کرمهای خاکی