بررسی اثرات هورمون سالیسیلیک اسید برجلبک سبز تک سلولی Dunaliella salina در شرایط کمبود نیتروژن

؛ Dunaliella salina جلبک سبز تک سلولی از خانواده Chlorophyceae می باشد. این جلبک فاقد دیواره بوده و قابلیت انعطاف پذیری فراوانی دارد و به دلیل دارا بودن کلروپلاست و همچنین قابلیت منحصر به فرد در ارائه پاسخ های بیوشیمیایی مناسب به انواع تنش های فیزیولوژیکی به عنوان یک سیستم مدل جهت مطالعات جذب و انتقال و فرایندهای متابولیسمی استفاده می شود. این جلبک مقاوم به شوری است. شایان توجه است که نیتروژن به عنوان یک عامل محدود کننده، نقش بسیار مهم و قابل توجهی در رشد و فرایندهای متابولیکی جلبک ها ایفا می نماید. کمبود نیتروژن در بسیاری از اکوسیستم ها و به خصوص اکوسیستم های آبی منجر به محدودیت رشد می گردد و این محدودیت می تواند بر شکل ظاهری و عملکرد موجودات زنده به ویژه جلبک ها اثرات قابل توجهی داشته باشد. در طی انجام این پژوهش کشتهای جلبکی حاوی 1/5 مولار نمک در شرایط کنترل و بدون نیتروژن، به صورت فاکتوریل و در سه تکرار در معرض دو سطح سالیسیلیک اسید (غلظت صفر و 50 میکرومولار) برای مدت 48 ساعت قرار گرفتند. در فواصل زمانی صفر، 24 و 48 ساعت پس از تیمار با سالیسیلیک اسید، میزان رشد، مقادیر رنگیزه های فتوسنتزی و فعالیت آنزیم های آنتی اکسیدانی جلبک مورد ارزیابی قرار گرفت. که نتایج نشان داد سالیسیلیک اسید موجب افزایش میزان کلروفیل a ، کلروفیل کل و بتا کاروتن در هر دو کشتهای شاهد و تیمار فقر نیتروژن می شود. همچنین رشد سلول در تیمار فقر نیتروژن در حضور سالیسیلیک اسید نسبت به فقدان آن افزایش پیدا می کند. این در حالی است که میزان کلروفیل b در اثر تیمار سالیسیلیک اسید بطور چشمگیری کاهش می یابد. فعالیت آنزیم های کاتالاز وآسکوربات پراکسیداز نیز تحت کمبود ازت به ترتیب به میزان 100 % و 85 % در مقایسه با شاهد افزایش می یابد که این مقدار در حضور سالیسیلیک اسید به 45 % و صفر کاهش پیدا می کند. به نظر می رسد که تیمار سالیسیلیک اسید می تواند در بهبود شرایط تنش کمبود نیتروژن از طریق افزایش میزان بتا کاروتن نقش موثری داشته باشد.

کلیدواژه ها:

، Dunaliella salina ، سالیسیلیک اسید ، نیتروژن