بررسی موتیف دایره و نیمدایره در معماری و شهرسازی دامغان بر اساس نظریه گشتالت

هویت کالبدی هر شهر متشکل از هویت تاریخی, اقلیمی, باورها و فرهنگ مردم, معماران و سازندگان آن میباشد . هویت تاریخی شهر در باورها و فرهنگ مردم هر سرزمین و باطبع هنر و عناصر زیباییشناسی احساس آسایش و آرامش در ابینه را فراهم می آورد و شرایط اقلیمی در استفاده از مصالح در دسترس و خاص در معماری آن منطقه ه تاثیر بسزایی دارد. دایره و نیم دایره در معماری و شهرسازی دامغان از دیدگاه بصری موتیف غالب میباشد که ریشه در شهرسازی پارتها و معماری خراسانی و هنر هنرمندان سلجوقی، و فرهنگ شیعی مردم (برگزاری مراسم عزاداری به شکل دایره و تعزیه) در این ناحیه دارد. این پژوهش بر آن است تا نگاه تازهای را برای دستاندرکاران معماری و شهرسازی و بانیان فرهنگی بگشاید که با در نظرگرفتن تاریخ و اقلیم و فرهنگ بتوان هر شهر را با موتیف خاص شناخت. در خصوص دامغان به عنوان شهر موردی میتوان گفت: شهر دایره و نیمدایره. (قوس)، وجود بازار با دو امامزاده, رباط عباسی و هتل جهانگردی در مرکز جهان، وجود 33 میدان زیبا در ارتباط و یا امتداد هم، دیوار بارو در دور شهر، قلاع و آثار معماری باقیمانده از قرون اولیه معماری اسلامی در گردادگرد میدان اصلی دارای خصوصیات مشابهت و مجاورت میباشد که در نظریه گشتالت مشابهت و مجاورت منجر به تکمیل خطوط (نیمدایره) در ذهن و ایجاد کادر (دایره) نقش دارد. روش تحقیق مبنی بر داده های اسنادی و کتابخانه ای, و مشاهدهای و مصاحبه با کارشناسان به صورت میدانی بوده است.

کلیدواژه ها:

موتیف دایره و نیمدایره ، دامغان ، نظریه گشتالت ، معماری