مقایسه تاثیر عوامل موثر بر تصمیمات سرمایه گذاری در شرکتهای حبابی و غیرحبابی (شرکت های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران)

حباب قیمتی را به طور ساده می توان افزایش شدید و پیوسته در قیمت یک دارایی یا مجموعه ای از دارائیها در حالتی تعریف کرد که افزایش اولیه در قیمت ناشی از انتظارات افزایی قیمت و در نتیجه جذب خریداران جدید- اغلب سفته بازان علاقه مند به سود ناشی از معامله ی دارایی و نه استفاده از ظرفیت درآمدزایی آن هستند- بوده است. این افزایش قیمت اغلب با یک سری انتظارات معکوس و کاهش شدید قیمتها همراه بوده که اغلب منجر به ایجاد بحرانهای مالی می شود. در این تحقیق، ابتدا به بررسی وجود یا عدم وجود حباب قیمتی در بازار سرمایه ایران پرداخته شده است. شرکت های پذیرفته شده در برس اوراق بهادار تهران در دوره 10 ساله 1380/1/1 الی 1390/1/1 (160 شرکت) به صورت دوره های فصلی و از طریق آزمون های ریشه واحد (دیکی فولر تعمیم یافته) فیلیپس پرون و هم انباشتگی جمعی سری مورد بررسی قرار گرفتند وجود حباب قیمتی در برخی دوره ها اثبات شد. نتایج نشان داد که از تعداد کل 6400 شرکت- فصل مورد بررسی، 4032 عدد حبابی و 2368 عدد از آنها غیرحبابی بودند. از آنجائیکه ضریب تعیین (R(2)) شرکت- فرص های حبابی عموماً از ضریب تعیین (R(2)) شرکت- فصل های غیرحبابی بیشتر است، می توان نتیجه گرفت که تأثیر متغیرهای مستقل ((Index(I,t), CFR(I,t, FundQ(1,t), Q(I,t-(Mkt) بر متغیر وابسته ((Inv(I,t) در شرکت- فصل های حبابی بیشتر از شرکت- فصل های غیرحبابی می باشد. بنابراین می توان گفت که حباب قیمتی می تواند به عنوان متغیری مداخله گر، تصمیمات سرمایه گذاری را تحت تأثیر قرار دهد. در نتیجه، هر دو فرضیه یعنی «وجود حباب قیمتی در بازار سرمایه ایران» و «تفاوت تأثیر عوامل مؤثر بر تصمیمات سرمایه گذاری در شرکت های حبابی و غیر حبابی» تأئید می شوند.

کلیدواژه ها:

مالی رفتاری ، حباب قیمتی ، تصمیمات سرمایه گذاری ، آزمون ریشه واحد ، آزمون هم انباشتگی جمعی کسری ، خاصیت بازگشت به میانگین ، مدل رگرسیون چندعامله