سنت جاری وقف عامل پایداری توسعه ی معماری و شهرسازی یزد در سده های هشتم و نهم(ه.ق)

سنت دیرپای وقف یکی از سنن پسندیدهای است که سالیان سال در بین مسلمانان و زرتشتیان یزد رواج داشته است. اما به تدریج در دوران معاصر رو به فراموشی سپرده و یزد از مزایای آن بیبهره گردیده است. مهمترین مزایای آن رونق معماری و شهرسازی در ایجاد، یا مرمت و نوسازی و نیز پابرجایی اصول فرهنگی مرتبط با هنر و معماری و در حقیقت توسعه پایدار آن بوده است. در سدههای هشتم و نهم هجری یعنی مقارن با دوران ایلخانی، آلمظفر (یزد مرکز حکومتی ایران بوده)، و تیموری که هنر، معماری و شهرسازی رونق خاصی داشته وقف هم نقش اساسی در این پیشرفت و توسعه ایفا کرده است. در این مقاله که به شیوه توصیفی- تحلیلی نوشته شده و روش گردآوری مطالب آن کتابخانهای، اسنادی و میدانی بوده سعی شده نقش وقف در توسعه محوری و رونق معماری و شهرسازی دوران مذکور مورد مطالعه قرار گیرد. پرسش اصلی تحقیق این است که نقش وقف در دوران ایلخانی، آل مظفر و تیموری در پایداری توسعه و پیشرفت معماری و شهرسازی یزد چگونه بوده است؟ براین اساس، این فرضیه مطرح شد که وقف در دوران یادشده در پیشرفت و رونق معماری این ادوار و توسعه پایدار آن بسیار تأثیرگذار بودهاست. نتایج نشان میدهد طبق آثار برجای مانده و متون و اسناد تاریخی این دوران به خصوص وقفنامهها سنت حسنه وقف رواج داشته و بیشترین مزایای آن، شامل حال آثار و ابنیه معماری و توسعه شهر شده است

کلیدواژه ها:

وقف ، معماری وشهرسازی ، ایلخانی ، آل مظفر ، یزد