بررسی تشخیص و اندازه گیری مواد دارویی در پساب کارخانجات داروسازی و روشهای حذف آنها

بیشترین میزان مواد دارویی از جمله آنتی بیوتیکها در محیط زیست مربوط به پساب کارخانجات داروسازی می باشد، که این مواد در پساب کارخانجات داروسازی با روشهای HPLC/MS/MS و GS/MS/MS ، با توجه به خصوصیات و نقطه تبخیر آنها، تشخیص و اندازه گیری می شوند. روشهای فیزیکی، شیمیایی و بیولوژیکی مختلفی برای حذف آنتی بیوتیکها وجود دارند که با توجه به خصوصیات شیمیایی و فیزیکی ماده مورد نظر انتخاب می شوند.چنانچه ضریب تجزیه پذیری بیولوژیکی (Biol.K) ماده دارویی موجود در پساب کمتر از L/gss/d 0/1 باشد. روشهای بیولوژیکی برای حذف اثر زیادی ندارد(<20%) ، در صورتیکه اگر این عدد بالاتر از L/gss/d 10 باشد. روشهای بیولوژیکی برای حذف اثر قابل توجهی خواهد داشت (>90%) . چنانچه K بین 0/1 و L/gss/d10 روشهای بیولوژیکی در صد حذف متوسطی خواهند داشت. دو روش UASR و MBR در بین روشهای بیلوژیکی درصد حذف بالایی دارند. از جمله روشهای حذف فیزیکی ،استفاده از غشاء ها و پودر کربن فعال می باشد.غشاء ها.با توجه به اندازه مولکول ماده دارویی انتخاب می شوند.غشاهای اسمز معکوس و نانوفیلتر کارایی بالایی در حذف مواد دارویی دارند.پودر کربن فعال در صورتیکه مواد آلی دیگر در پساب حضور نداشته باشد در صد حذف بالائی دارد. میزان حذف به میزان کربن مصرفی و زمان تماس بستگی دارد.روشهای شیمیایی با توجه به ساختار شیمیایی و تعداد حلقه های آروماتیک ماده دارویی برای افزایش تجزیه پذیری مواد دارویی انتخاب می شوند.ازناسیون و استفاده از اکسیداسیون با فنتون به عنوان پیش تصفیه برای افزایش تجزیه پذیری مواد دارویی مفید می باشد.با توجه به بررسی های انجام شده ترکیب روشهای شیمیایی به عنوان پیش تصفیه با روشهای فیزیکی و بیولوژیکی کارایی بالایی در حذف مواد دارویی از پساب کارخانجات داروسازی دارند.

کلیدواژه ها:

آنتی بیوتیک ها ، نانوفیلتراسیون ، اکسیداسیون فنتون ، اکسیداسیون ازن ، تصفیه فاضلاب دارویی